Udzial kobiet w mediach a problematyka stereotypów plci, filozofia uam, Kobieta w mediach

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
//-->Alina BALCZYÑSKA-KOSMANPoznañUdzia³ kobiet w mediach a problematyka stereotypów p³ciolê kobiet we wspó³czesnych œrodkach masowego komunikowania mo¿na rozpatry-waæ na p³aszczyŸnie aktywnej – kobiety wystêpuj¹ tu jako kreatorki przekazóworaz w formie biernej, kobiety postrzegane s¹ jako uczestniczki i adresatki treœci prze-kazów medialnych. Ten drugi aspekt budzi najwiêcej kontrowersji. Badacze problema-tyki podkreœlaj¹ negatywny wp³yw mediów na zachowania ludzi, czêsto prowadz¹cy dotworzenia stereotypów. Dotycz¹ one ró¿nych ról, w tym tak¿e p³ci.Walter Lipmann definiuje stereotyp jako obraz w g³owie. Mo¿na wiêc stwierdziæ, ¿estereotyp to pewien twór œwiadomoœciowy, który pozwala porz¹dkowaæ dany wycinek rze-czywistoœci, bez koniecznoœci osobistego doœwiadczenia, b¹dŸ przed jego wyst¹pieniem1.Pojêcie „stereotypu” u¿ywane jest zatem na oznaczenie gotowych, zrutynizowanych, utrwa-lonych w danym jêzyku przekonañ jednej grupy o cz³onkach innej, obcej grupy2. Stereotypyp³ci przewiduj¹, ¿e pewne zachowania charakteryzuj¹ce jedn¹ p³eæ nie odnosz¹ siê do drugieji odwrotnie. Stereotypy tworz¹ role, te z kolei okreœlaj¹ stereotypy. Role spo³eczne (mêskiei kobiece) wyznaczaj¹ zachowania cz³onków grup, a ich obserwacja stanowi podstawê, dziêkiktórej ludzie formu³uj¹ swój obraz o danej grupie.Wizerunek p³ci w mediach to obszerny temat, a wachlarz obrazów kobiety i mê¿czyznyw œrodkach spo³ecznego komunikowania przedstawia siê niezwykle ró¿norodnie, pocz¹wszyod programów rozrywkowych, poprzez reklamy, seriale telewizyjne do stron internetowychw³¹cznie. Stereotypy p³ci odzwierciedla tak¿e prasa drukowana. Trudno mówiæ o braku ko-biet w mediach, jednak ich rola nader czêsto ogranicza siê do odczytywania wiadomoœci,przedstawiania prognozy pogody, reklamowania produktów czy mi³osnych podbojów w se-rialach. W œwiatowym monitoringu mediów3przeprowadzonym przez Global Media Monito-ring Project w 2009 roku w 42 krajach, przeanalizowano 14 tysiêcy przekazów i odnotowanoznacz¹cy wzrost obecnoœci kobiet w tematach wiadomoœci (z 17% w 1995 r. do 24% w 2009 r.).Nadal przewagê w mediach maj¹ jednak mê¿czyŸni. Tylko jeden na cztery tematy dotyczy³kobiet. Wzros³a liczba materia³ów telewizyjnych i prasowych (z wyj¹tkiem radia) przygoto-wywanych przez dziennikarki. Kobiety najczêœciej pojawia³y siê w takich tematach newsówjak: nauka i zdrowie (37%), ekonomia (21%), polityka (18%). Kobiety czêœciej ni¿ mê¿czyŸniukazywane by³y w mediach w roli matek, ¿on, w³aœcicielek domów, uczennic, studentek, bez-robotnych. Z kolei mê¿czyŸni wystêpowali najczêœciej jako kryminaliœci, podejrzani, poli-cjanci, ¿o³nierze, sportowcy. W porównaniu z poprzednimi latami nieznacznie wzros³a te¿obecnoœæ kobiet w wiadomoœciach. Rzadko prezentowano pogl¹dy kobiet na istotne proble-my. Kobiet by³y opisywane zazwyczaj jako celebrytki lub przeciêtne osoby, mê¿czyŸni nato-RD. Piontek,Stereotyp: Geneza, cechy, funkcje,w:W krêgu mitów i stereotypów,pod red. K. Borowczyka,P. Pawe³czyka, Poznañ–Toruñ 1993, s. 21.2W. Domachowski,Stereotypy i stereo typizacja,Poznañ 2007, s. 15.3Global Media Monitoring Project 2010. Preliminary Report,www.whomakesthenews.org, 6 czerwca 2011.1114Alina BALCZYÑSKA-KOSMANPP 2 ’11miast wystêpowali znacznie czêœciej w rolach ekspertów (82%) i komentatorów wydarzeñ(81%). Wiadomoœci kobiet reporterek mia³y wiêcej mêskich tematów ni¿ newsy mê¿czyznreporterów. W raporcie IWMF z 2011 roku4przeprowadzonym w 59 krajach, w ponad 500 re-dakcjach wykazano, ¿e mê¿czyŸni zajmuj¹ wiêkszoœæ miejsc pracy w redakcjach (kobietystanowi¹ jedynie 33,3%). 73% stanowisk kierowniczych obsadzonych jest przez mê¿czyzn.Jednak w kategorii ekspertów zajmuj¹cych siê zbieraniem wiadomoœci, edycj¹ i pisaniem ko-biety zajmowa³y porównywaln¹ pozycjê do mê¿czyzn. Badanie wykaza³o te¿ wy¿szy udzia³kobiet w zarz¹dzaniu mediami w Europie Wschodniej i Pó³nocnej w porównaniu do innychregionów œwiata. Globalne wyniki ujawni³y „szklany sufit” dla kobiet w 20 krajach. Te niewi-dzialne bariery zosta³y znalezione zw³aszcza na œrednich i wysokich szczeblach zarz¹dzania.Interesuj¹ce wyniki przedstawia omawiany raport na temat Polski w zakresie udzia³u kobietw mediach. W badaniu wziê³o udzia³ ³¹cznie dziewiêæ redakcji, zatrudniaj¹cych 5 tysiêcyosób (w tym 2214 kobiet). W Polsce, mimo zbli¿enia do parytetu udzia³ kobiet w dziennikar-skiej kadrze kierowniczej jest niski (41,9%). Dla odmiany m³ode kobiety wykazuj¹ wiêkszeuczestnictwo w pracy dziennikarskiej jako reporterki, prezenterki, re¿yserki, korespondentki.Niska jest reprezentacja kobiet w produkcji, scenografii i technicznych profesjach. Raportzwraca te¿ uwagê na konstytucyjne gwarancje równoœci p³ac za równ¹ pracê i wskazuje naznacz¹ce ró¿nice wynagrodzeñ wœród kobiet i mê¿czyzn. Wiêkszoœæ kobiet i mê¿czyzn za-trudniona jest na ca³y etat, chocia¿ mê¿czyŸni maj¹ tu niewielk¹ przewagê. Wœród osób za-trudnionych na pó³ etatu wiêkszoœæ stanowi¹ kobiety. Redakcje prowadz¹ politykê spo³eczn¹przyjazn¹ rodzinie i daj¹ kobietom mo¿liwoœæ powrotu do tej samej pracy po urlopie macie-rzyñskim. W rankingu wolnoœci prasy raport sytuuje Polskê na 37 miejscu spoœród 175 krajów5.W Komunikacie Komisji Europejskiej do Rady, Parlamentu Europejskiego, Europejskie-go Komitetu Ekonomiczno-Spo³ecznego oraz Komitetu Regionów6przedstawiono plan dzia-³añ na rzecz równoœci p³ci na lata 2006–2010 obejmuj¹cy: równ¹ niezale¿noœæ ekonomiczn¹kobiet i mê¿czyzn; pogodzenie ¿ycia prywatnego i zawodowego; równe uczestnictwo w podej-mowaniu decyzji; wykorzenianie wszelkich form przemocy uwarunkowanej p³ci¹; eliminowa-nie stereotypów zwi¹zanych z p³ci¹; propagowanie równoœci p³ci w stosunkach zewnêtrznychoraz polityce rozwoju. W ka¿dym z powy¿szych obszarów okreœlone zosta³y cele i formydzia³ania. W zakresie eliminowania stereotypów zwi¹zanych z p³ci¹ zwraca siê uwagê na rolêmediów i kampanii informacyjnych, które mog¹ siê przyczyniaæ do realnego przedstawianiaumiejêtnoœci oraz potencja³u kobiet i mê¿czyzn we wspó³czesnym spo³eczeñstwie, jednocze-œnie unikaj¹c ukazywania ich w sposób obraŸliwy i uw³aczaj¹cy ich godnoœci. W tym celuKomisja planowa³a wspieraæ dzia³ania s³u¿¹ce wykorzenianiu stereotypów zwi¹zanych z p³ci¹i rozwijaæ dialog z mediami na rzecz wolnego od stereotypów postrzegania kobiet i mê¿-czyzn. W 2010 r. Komisja Europejska przyjê³a now¹ piêcioletni¹ strategiê na rzecz równoœcip³ci. Ma ona przede wszystkim umo¿liwiæ lepsze wykorzystanie potencja³u kobiet i tym sa-mym przyczyniæ siê do osi¹gniêcia wspólnych gospodarczych i spo³ecznych celów UE.Komisja Europejska w marcu 2010 roku opublikowa³a analizê pt.Men and gender equality7,w której podkreœlono znacznie wiêksze obci¹¿enie kobiet obowi¹zkami domowymi, ist-Global Report on the Status of Women in the News Media, International Women`s Media Foundation,Washing-ton 2011, www.iwmf.org, 2 czerwca 2011.5Ibidem, s. 288–292.6Komunikat Komisji Europejskiej do Rady, Parlamentu Europejskiego, Europejskiego Komitetu Ekonomicz-no-Spo³ecznego oraz Komitetu Regionów,Bruksela 1 marca 2006, KOM(2006) 92 wersja ostateczna.7Men and Gender Equality. Analysis note tackling gender segregated family roles and social care jobs,EuropeanCommission, March 2010, s. 12–13.4PP 2 ’11Udzia³ kobiet w mediach a problematyka stereotypów p³ci115niej¹ce ró¿nice w wynagradzaniu kobiet i mê¿czyzn oraz poruszono kwestiê zawodów stereo-typowo uwa¿anych za typowo mêskie i typowo kobiece oraz barier, na jakie napotykaj¹wszelkie próby zmiany w tych relacjach. Z opublikowanego raportu wynika, ¿e kobiety pra-cuj¹ wiêcej, ale nie zawsze zarobkowo. We wszystkich krajach Unii Europejskiej œredni czaspoœwiêcony przez pracuj¹c¹ kobietê na obowi¹zki domowe jest trzykrotnie d³u¿szy ni¿ czaspoœwiêcany przez zatrudnionych mê¿czyzn. Najmniejsza ró¿nica miêdzy obowi¹zkami ko-biet i mê¿czyzn ma miejsce w Szwecji, gdzie kobiety obci¹¿one s¹ obowi¹zkami domowymitylko 70 minut wiêcej dziennie ni¿ mê¿czyŸni, a najwiêksza w Hiszpanii, W³oszech i Polsce,gdzie wynosi ona wiêcej ni¿ dwie godziny. W omawianej analizie podkreœlono koniecznoœærównego podzia³u obowi¹zków zarabiania pieniêdzy na utrzymanie domu i rodziny oraz opie-ki nad ni¹. Kobiety bowiem czêsto wi¹¿e siê z zawodami zwi¹zanymi z edukacj¹ ma³ychdzieci i opiek¹ nad osobami starszymi, przypisuj¹c z góry okreœlone role spo³eczne. Jak dot¹dw nielicznych krajach proponuje siê odchodzenie od stereotypowych ról spo³ecznych poprzezkampanie medialne promuj¹ce podejmowanie pracy przez mê¿czyzn w zawodach zarezerwo-wanych dotychczas dla kobiet. Du¿e sukcesy na tym polu odnosi Norwegia, ale podobnedzia³ania musz¹ stanowiæ czêœæ szerszej strategii wyrównywania szans.Media stanowi¹ wa¿ny instrument oddzia³ywania spo³ecznego, pe³ni¹c szereg istotnychfunkcji, od informacyjnej pocz¹wszy, poprzez edukacyjn¹, rozrywkow¹, opiniotwórcz¹ dointegracyjnej w³¹cznie. Nadrzêdnym celem polityki równoœci p³ci w œrodkach masowego ko-munikowania powinno byæ upowszechnianie przekazów wywa¿onych i nieobci¹¿onych ste-reotypami wizerunków kobiet. Równie wa¿n¹ kwesti¹ jest zapewnienie kobietom wiêkszegoudzia³u w decyzjach dotycz¹cych œrodków masowego komunikowania i nowych technik ko-munikacyjnych oraz wiêkszej mo¿liwoœci wypowiadania siê za ich poœrednictwem oraz umo-¿liwianie awansu zawodowego kobiet w instytucjach medialnych.W Krajowym Programie Dzia³añ na Rzecz Kobiet8w rozdziale zatytu³owanymKobietyi œrodki masowego przekazu,jako pierwszy cel wymienia siê d¹¿enie do pe³nego i równegouczestnictwa kobiet w œrodkach masowego przekazu. Cel drugi zak³ada promocjê zasadyrównoœci p³ci i wspieranie zrównowa¿onego uczestnictwa i niestereotypowego sposobuprzedstawiania kobiet w œrodkach masowego komunikowania. W Polsce, podobnie jak naca³ym œwiecie, postêp technologiczny w dziedzinie komunikowania stwarza mo¿liwoœcidzia³ania na rzecz awansu kobiet, choæ w sektorze medialnym stanowiska kierownicze w zde-cydowanej wiêkszoœci zajmuj¹ mê¿czyŸni. Odrêbn¹ kwesti¹ jest ocena treœci prezentowa-nych w mediach, w których pojawiaj¹ siê kobiety. Obraz kobiety, jaki siê z nich wy³ania niezawsze jest obiektywny i wolny od stereotypów, a tematyka kobieca traktowana jest jako in-formacja drugiej kategorii, czasem ciekawostka zdominowana przez inne wydarzenia, czêstopojawiaj¹ca siê w kontekœcie przemocy, pornografii, czy zachowañ typowo konsumenckich.W mediach zdecydowanie brakuje tekstów informuj¹cych o inicjatywach œrodowisk kobie-cych, materia³ów interwencyjnych, artyku³ów edukacyjnych. Zbyt rzadko poruszana jest pro-blematyka dyskryminacji zawodowej i p³acowej, ³¹czenia pracy z wychowywaniem dzieci,stwarzania szans edukacyjnych.Krajowy Program Dzia³añ na Rzecz Kobiet – II etap wdro¿eniowy na lata 2003–2005,http;//wiadomo-sci.ngo.pl/files/rownosc.ngo.pl/public/prawo_polskie/KrajowyProgram, s. 78–79. Program by³ rezultatem miêdzy-narodowych zobowi¹zañ Polski do realizacji zaleceñ i wniosków zawartych w dokumentach koñcowychIV Œwiatowej Konferencji Organizacji Narodów Zjednoczonych w Sprawach Kobiet – Pekin`95, tj. PlatformyDzia³ania i Deklaracji Pekiñskiej, które zosta³y przyjête przez rz¹d Polski we wrzeœniu 1995 roku.8116Alina BALCZYÑSKA-KOSMANPP 2 ’11W 2010 roku Helsiñska Fundacja Praw Cz³owieka i Fundacja Feminoteka zwróci³y uwagêna problem dyskryminacji kobiet w Polsce w mediach publicznych. Wyniki monitoringuopracowane przez Feminotekê ujawni³y, ¿e kobiety s¹ marginalizowane w mediach publicz-nych. Szczególnie niepokoi brak kobiet – ekspertów zapraszanych do audycji radiowych i pro-gramów telewizyjnych mediów publicznych, jak równie¿ kobiet zajmuj¹cych siê polityk¹.W œwietle badañ 70% speakerów i prezenterów programów informacyjnych stanowi¹ mê¿-czyŸni. Istnieje te¿ korelacja miêdzy niskim presti¿em tematów a obecnoœci¹ kobiet w progra-mach telewizyjnych i radiowych. Kobiety czêœciej pojawiaj¹ siê jako komentatorki sprawspo³ecznych, gdy informacje dotycz¹ zdrowia, dzieci, opieki spo³ecznej. Natomiast mê¿czyŸ-ni s¹ ekspertami w sprawach politycznych i gospodarczych. Monitoring wykaza³ tak¿e, ¿ew mediach publicznych nie brakuje seksistowskich i dyskryminuj¹cych kobiet komentarzy.Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji maj¹ca obowi¹zek przestrzegania zasady równoœci zewzglêdu na p³eæ wszczê³a tylko jeden wniosek w latach 2008–2009 dotycz¹cy reklamy9.Istotnym sk³adnikiem rynku medialnego jest tzw. prasa kobieca odwo³uj¹ca siê do kobiet,jako podstawowej grupy czytelniczej. W literaturze przedmiotu zwraca siê uwagê na proble-my zwi¹zane z definiowaniem pojêcia „prasy kobiecej”. Termin ten nie jest precyzyjny, a ba-dania czytelnictwa pokazuj¹, ¿e w krêgu jej odbiorców dominuj¹ kobiety, chocia¿ znacz¹cyodsetek stanowi¹ tak¿e mê¿czyŸni. Wies³aw Sonczyk proponuje nawet u¿ywanie okreœlenia„prasa rodzinna”10. Autor zauwa¿a, ¿e magazyny (w tym równie¿ pisma o tematyce dla ko-biet) stanowi¹ liczn¹ grupê czasopism na rynku prasowym w Polsce. Przy czym spor¹ grupêstanowi¹ te, które z za³o¿enia adresowane s¹ do nieograniczonego krêgu odbiorców, bezwzglêdu na p³eæ, wiek, wykszta³cenie, miejsce zamieszkania czy zawód. Okreœla siê je, jakomagazyny uniwersalne. Pisma te w doborze tematów nie stosuj¹ ¿adnych ograniczeñ. Pisz¹o wszystkim dla wszystkich. Wœród nich spor¹ grupê stanowi¹ pisma okreœlane mianem prasykobiecej. Drugi rodzaj obejmuje magazyny wyspecjalizowane, które z za³o¿enia adresowanes¹ do krêgu odbiorców posiadaj¹cych pewne cechy wspólne, wyró¿niaj¹ce je z ogólnej pu-blicznoœci czytelniczej. W obrêbie tej grupy znajduj¹ siê pisma skierowane do kobiet. Bior¹cpod uwagê powy¿sze rozwa¿ania, wspó³czeœnie prasê kobiec¹ mo¿na okreœliæ, jako sektorwydawnictw periodycznych o profilu kszta³towanym pod k¹tem potrzeb czytelniczych kobieti ich sytuacji spo³ecznej. Pod wzglêdem treœci s¹ to wydawnictwa wielotematyczne, zbli¿onedo formu³y magazynu11. W sektorze prasy kobiecej wystêpuje przewaga kobiet na stanowi-skach redaktorów naczelnych. Spora czêœæ tych pism nale¿y do zagranicznych koncernówmedialnych, które zarz¹dzane s¹ g³ównie przez mê¿czyzn. Tematyka podejmowana przezprasê kobiec¹ koncentruje siê najczêœciej na kwestiach wi¹¿¹cych siê ze stereotypowym po-strzeganiem roli kobiety w spo³eczeñstwie, takich jak: moda, kulinaria, wychowanie dziecioraz ciekawostki z ¿ycia osób znanych. Prasa kobieca w ostatnich kilkudziesiêciu latach pro-pagowa³a wiele ró¿nych wzorców osobowych kobiet oraz modeli ma³¿eñstwa i rodziny, któreby³y odzwierciedleniem stosunków spo³eczno-politycznych, ekonomicznych, kulturowych.Wzory i modele mia³y kszta³towaæ œwiadomoœæ kobiet, wp³ywaæ na postawy i zachowania.Po transformacji ustrojowej po raz pierwszy pojawi³ siê w polskiej prasie wzór kobiety sukce-su, robi¹cej karierê zawodow¹, eleganckiej businesswoman. Wizerunek ten kontrastowa³z obrazem matki Polki, której priorytetem by³y dot¹d dom i rodzina. Wraz z up³ywem czasuwww.unic.org.pl, 15 maja 2011 r.W. Sonczyk,Media w Polsce,Warszawa 1999, s. 95.11Popularna encyklopedia mass mediów,pod red. J. Skrzypczaka, Poznañ 1999, s. 426; Z. Sokó³,Prasa kobiecaPolsce w latach 1945–1995,Rzeszów 1998, s. 8.109PP 2 ’11Udzia³ kobiet w mediach a problematyka stereotypów p³ci117wizerunek polskiej businesswoman zaczêto kojarzyæ z kobietami, które zdecydowa³y siê naprowadzenie w³asnego przedsiêbiorstwa, sporo je ró¿ni³o, a ³¹czy³a jedynie chêæ osi¹gniêciasukcesu i spe³nienia w³asnych ambicji. Obecnie trudno powiedzieæ, by wizerunek ten by³spójny, i by istnia³a silna grupa kobiet, która siê z nim uto¿samia12. Oprócz wizerunku busi-nesswoman prasa wykreowa³a równie¿ model kobiety aktywnej, ale nie maj¹cej ambicji za-wodowych, pracuj¹cej tylko ze wzglêdów ekonomicznych, za to zaradnej gospodyni, idealnejmatki i ¿ony. Trzeci model prezentowany na ³amach prasy w omawianym okresie odzwiercie-dla³ typ kobiety niepracuj¹cej zawodowo, ¿yj¹cej w œwiecie marzeñ, zajmuj¹cej siê g³ówniesprawami mody, urody i ¿ycia towarzyskiego. Trzy powy¿sze wizerunki przedstawiane na³amach pism kobiecych ³¹czy³a otwartoœæ na sprawy seksu oraz dba³oœæ o zdrowie, urodê i fi-gurê. W ostatnich latach nastêpuje jednak wyraŸne zró¿nicowanie tematyczne prasy, co po-zwala dostrzec wysi³ki niektórych tytu³ów w prze³amywaniu stereotypów dotycz¹cych p³ci.Prób¹ odejœcia od stereotypów dotycz¹cych p³ci s¹ w ostatnim czasie dwa nowe tytu³y.Pierwszy z nich to tygodnik „Bluszcz”, ukazuj¹cy siê od 1865 r. z ma³ymi przerwami do wy-buchu II wojny œwiatowej. W 2008 r. pismo to ponownie pojawi³o siê na rynku prasowym,tym razem w formie miesiêcznika. Drugi tytu³ to ukazuj¹ce siê od 1999 r. pismo feministycz-ne „Zadra”.Analizuj¹c „Bluszcz” sprzed lat mo¿na stwierdziæ, ¿e pismo to, obok porad praktycznychdotycz¹cych prowadzenia domu w równym stopniu podejmowa³o problematykê zatrudnieniai edukacji kobiet. Autorki pisz¹ce na jego ³amach agitowa³y na rzecz praw kobiet. Najbardziejznane publicystki „Bluszczu” by³y zaanga¿owane w kwestiê kobiec¹, ale jednoczeœnie sta³yna stra¿y tradycyjnych wartoœci i ról – kobiety patriotki, pokornej katoliczki oddanej rodzinie,kobiety ¿yj¹cej w cieniu mê¿a. Ukazuj¹cy siê przez blisko siedemdziesi¹t lat „Bluszcz” ode-gra³ istotn¹ rolê w budzeniu œwiadomoœci Polek i sta³ siê po¿ywk¹, na której mog³y wykie³ko-waæ bardzo radykalne idee13.Siêgaj¹c po wspó³czesne wydania „Bluszczu. Ilustrowanego Miesiêcznika Kulturalnego”najbardziej interesuj¹cym wydaje siê ustalenie, czy obecna jego wersja nawi¹zuje do pierwo-wzoru, czy transmituje coœ ze swojej feministycznej legendy i czy na ³amach pisma odchodzisiê od tradycyjnego wizerunku kobiety. Tytu³ – jak deklarowa³a redakcja w momencie jegopowstania – mia³ stanowiæ alternatywê dla kobiet, które by³y znudzone magazynami za-pe³nionymi w wiêkszoœci zdjêciami, reklamami i krótkimi formami dziennikarskimi. Jegoformu³a opiera³a siê na pomyœle, by „Bluszcz” zawiera³ wy³¹cznie materia³y pisane w postaci:felietonów, opowiadañ, reporta¿y, fragmentów ksi¹¿ek, recenzji, fraszek, wierszy. Ca³oœæuzupe³nia³y ilustracje nawi¹zuj¹ce do prasy przedwojennej. Celem pisma w za³o¿eniach re-dakcji by³o wypromowanie nowych twórców, natomiast grup¹ docelow¹ staæ siê mia³y g³ów-nie kobiety w wieku 25–55 lat, z wy¿szym wykszta³ceniem, mieszkaj¹ce w du¿ych miastach.Jednak w ostatnim czasie pismo zmieni³o redaktora naczelnego, adresowane jest coraz czê-œciej do m³odszych odbiorców (nie tylko kobiet) i wychodzi w nieco zmienionej formule.W „Bluszczu” pojawi³y siê fotografie, których dotychczas nie by³o i nadal ukazuj¹ siê nielicz-ne reklamy. Redakcja pisma jest mocno sfeminizowana, chocia¿ wœród osób publikuj¹cych,czêsto o znanych nazwiskach pojawia siê coraz wiêcej mê¿czyzn.Jaki zatem wizerunek kobiet promuje redakcja? Pierwsze wra¿enie jest pozytywne,przede wszystkim za spraw¹ nietuzinkowej ok³adki, na której najczêœciej znajduje siê ilustro-1213J. Mazur-£uczak,Kobiety na rynku pracy,Poznañ 2010, s. 94–96.A. Jawoszek,Co siê sta³o z „Bluszczem”?,„Zadra. Pismo feministyczne”, Kraków 2009, nr 3–4, s. 46. [ Pobierz całość w formacie PDF ]

  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • emaginacja.xlx.pl

    •