Ubezpieczenia gospodarcze 2, WSB Gdańsk FiR - licencjat, Ubezpieczenia, Ubezpieczenia gospodarcze

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Wykład I. Ryzyko w działalności gospodarczej
Zagadnienie I. Pojęcie ryzyka
Zagadnienie II. Źródła ryzyka
Zagadnienie III. Koszty ryzyka
Zagadnienie IV. Metody postępowania z ryzykiem
Zagadnienie V. Koncepcja Risk Management
Elementy procesu decyzyjnego:
1. zbieranie info o okoliczności w jakich mamy zamiar zrealizować określone działania
2. formułowanie możliwości wariantów działania
3. dokonanie wyboru spośród określ. wcześniej wariantów działania
4. realizacja działania
Pewność -
sytuacja ta występuje wtedy, kiedy podmiot podejmujący decyzję (decydent) jest w stanie przewidzieć
wszystkie możliwe warianty działania w danej sytuacji oraz jest w stanie określić wszystkie możliwe konsekwencje
każdego działania. Jest to
kategoria czysto teoretyczna
gdyż występują czynniki ,które blokują występowanie takiej
sytuacji.
Niepewność -
jest to taka sytuacja ,w której podmiot podejmujący decyzję nie jest w stanie przewidzieć wszystkich
możliwych wariantów działania i nie jest w stanie dokładnie określić wszystkich konsekwencji działania. Jest to
typowa sytuacja dla każdego procesu decyzyjnego. Jest
kategorią niemierzalną.
Ryzyko -
„to możliwość niepowodzenia a w szczególności możliwość zdarzeń niezależnych od podmiotu
działającego, których nie może on dokładnie przewidzieć i którym nie może w pełni zapobiec, a które przez
zmniejszenie wyników użytecznych i/lub zwiększenie nakładów odbierają działaniu cechę skuteczności,
korzystności lub ekonomiczności..”
Ryzyko -
jest zawsze związane z niepewnością. Nie jest to to samo co niepewność, gdyż nie są tożsame. Związane ze
sobą ale odrębne gdyż ryzyko jest
kategorią mierzalną.
Miarą ryzyka jest rachunek prawdopodobieństwa.
Konsekwencją ryzyka jest:
·
niepowodzenie
-
skutkiem ryzyka jest jakieś zdarzenie niekorzystne, jest związane z negatywnymi sytuacjami.
·
podmiot –
podejmuje decyzje osoba fizyczna, przedsiębiorstwo
·
niezależny od podmiotu działającego -
mamy do czynienia z ryzykiem niezależnie od naszej woli, ryzyko
obiektywne
·
nieosiągnięcie zamierzonego celu -
uzyskujemy sukces ale ponosimy większe koszty i wtedy też ponosimy
ryzyko.
Pure risk -
ryzyko straty, czyli takie ryzyko, którego konsekwencja może być strata.
Speculative risk -
ryzyko zysku lub straty, zdarzenie losowe może spowodować stratę ale także to samo zdarzenie
losowe może spowodować zysk(ryzyko kursowe - ryzyko zmiany kursu walut).
Z punktu widzenia ubezpieczeń bierzemy pod uwagę tylko negatywne konsekwencje ryzyka , bo ubezpieczenia
związane mogą być z ryzykiem straty. Nie można ubezpieczyć się od zysków.
Charakter ryzyka.
·
subiektywny
(egz)– ryzyko zawsze związane jest z podmiotem, który podejmuje decyzję. Każdy podmiot w inny
sposób ocenia wielkość ryzyka. Każda osoba w ocenie opiera się o różne kategorie analiz przedsiębiorstwa.
·
cechy osobowości też na to wpływają (ryzykanci, asekuranci)
·
ocena wielkości ryzyka z tego względu może być różna
·
wielkość ryzyka jest różnie dokonywana w zależności od tego kto jej dokonuje
·
ryzyko ma
charakter obiektywny
– człowiek nie ma wpływu na przebieg zdarzeń, to takie, które jest jednakowe
dla wszystkich podmiotów znajdujących się w tej samej sytuacji podejmując jakąś decyzję.
Źródła ryzyka.
·
Zmienne okoliczności (naturalny porządek rzeczy) w stosunku do wcześniejszych zebranych info w procesie
decyzyjnym
·
Konflikt systemów gospodarczych, prawnych, z których pochodzą podmioty podmioty kontraktu
·
różnica w czasie pomiędzy momentem podjęcia decyzji i momentem wprowadzenia tej decyzji w życie
Podmioty ryzyka

Osoba (decydent) – gdy jego dotyczą skutki ryzyka

Przedsiębiorstwo – skutki dotyczą przed., a decyzje podejmuje np. prezes
Koszty ryzyka
:
1. Koszty wynikające z poniesionych strat
2.
Koszty, które nie zawsze identyfikowane są jako skutki ryzyka (np. export bezpieczniejszy, ale
tańszy do danego kraju – brak straty, ale mógłby być sprzedany drożej, ale na niebezpieczny rynek
Metody postępowania z ryzykiem:
·
prewencyjne
- pozwala na zmniejszenie, ograniczenie lub wyeliminowanie ryzyka (np. założenie alarmu)
·
kompensacyjne
- pozwalają na złagodzenie, skompensowanie skutków ryzyka, nie zmniejszają ryzyka
Przykłady działań prewencyjnych:
·
działalność handlowa - podmiot produkuje i sprzedaje wyroby gotowe - to już jest związane z ryzykiem.
Nieotrzymanie zapłaty wiąże się z ryzykiem.
·
sprawdzanie wiarygodności kontrahenta - analiza transakcji handlowej, zlecenie opracowania raportu na temat
wiarygodności kontrahenta
·
towar jest przedmiotem sprzedaży, dochodzi do sprzedaży. Sprzedawca zastanawia się nad tym co może się stać
podczas transportu(uszkodzenie, kradzież transportu)
·
wyrób właściwego środka transportu, odpowiedniego dla przewozu danego towaru - zmniejsza ryzyko
uszkodzenia czy zniszczenia towaru, opakowanie towaru
Ograniczają, zmniejszają ryzyko, nigdy jednak w 100% nie wyeliminują ryzyka z naszego życia.
Risk management -
pozwala na uporządkowanie metod postępowania z ryzykiem. Obejmuje działania zarówno
prewencyjne jak i kompensacyjne. Pozwala na racjonalne zastosowanie metod postępowania z ryzykiem.
Zarządzanie ryzykiem (risk management).
1.
Identyfikacja ryzyka
-
oznacza konieczność określenia jakie ryzyko może wystąpić
2. Ocena ryzyka:
· obliczanie wielkości ryzyka
· oszacowanie skutków ryzyka
3.
Określenie możliwych wariantów postępowania
.
·
zaniechanie działań związanych z ryzykiem (gdy duże ryzyko i skutki)
· zastosowanie działań prewencyjnych
·
przeniesienie ryzyka na kontrahenta
· rozproszenie ryzyka przy udziale ubezpieczeń
·
zatrzymanie ryzyka (gdy małe ryzyko i skutki)
4.
Wprowadzenie w życie podjętych decyzji
.
5.
Obserwacja skutków wykonywanego działania.
Działania kompensacyjne zmniejszają negatywne skutki ryzyka. Ubezpieczenia mają charakter kompensacyjny.
Wykład II. Miejsce ubezpieczeń w zarządzaniu ryzykiem
Zagadnienie I. Pojęcie ubezpieczeń
Zagadnienie II. Ubezpieczenia wzajemne
Zagadnienie III. Ubezpieczenia komercyjne
Zagadnienie VI. Formy rozpraszania ryzyka
Zagadnienie V. Funkcje reasekuracji
1. Kompensacyjne metody postępowania z ryzykiem
1.
Samoubezpieczenie -
sam podmiot zagrożony jest określonym ryzykiem gromadzi własne środki finansowe w
postaci rezerw finansowych przeznaczonych na pokrycie ewentualnych strat. Tworzenie i utrzymywanie
funduszy rezerw. Utrzymywanie funduszu ryzyka oznacza występowanie kosztów, np. .nieosiągnięty zysk.
Fundusze ryzyka
- pewna część środków zostaje zamrożona na tym funduszu.
2.
Finansowanie szkód z budżetu państwa -
w przypadku zdarzeń katastrofalnych, nadzwyczajnych, wymagają
udziału państwa przy likwidacji szkód; zdarzenia losowe,np.powódź.Uruchamiane są środki z budżetu państwa.
3. Ubezpieczenia
· Polegają na przyjmowaniu przez ubezpieczycieli części ryzyka w zamian za odpowiednią zapłatę
· Nie zmniejszają ryzyka występowania strat,lecz przenoszą negatywne skutki ryzyka z podmiotów
produkujących/handlowych na ubezpieczycieli
·
Nie mogą być źródłem zysków nadzwyczajnych przekraczających wielkości szkody (nie dostaniemy więcej niż
przedmiot jest wart)
· Istotą ubezpieczeń jest kompensowanie rzeczywiście poniesionych strat
Ubezpieczenia funkcjonuja poprzez
umowy ubezpieczenia
zawierane na rynku ubezpieczeniowym.
Funkcje ubezpieczeń:
1.
Funkcja ochrony ubezpieczeniowej
- kompensowanie szkód majątkowych (źródeł majątkowych)
2.
Funkcja prewencyjna
- ubezpieczyciele zachęcają do większej dbałości o przedmiot ubezpieczenia.
Zmniejszenie prawdopodobieństwa powstania szkód.
3.
Funkcja lokacyjna
- ubezpieczyciele gromadzą znaczne fundusze(składki),które muszą być zagospodarowane na
wypadek ryzyka, niebezpieczeństwa.
4.
Funkcja wspierania przedsiębiorczości i rozwoju gospodarczego
- dzieki ubezpieczeniu możliwa jest realizacja
wielu przedsięwzięć gospodarczych,które bez ubezp.nie byłyby możliwe,możliwe jest osiąganie postępu
technicznego i gospodarczego.
Transakcja pomiędzy ubezpieczycielem a ubezpieczającym ma charakter odpłatny.
4. Formy rozpraszania ryzyka
1.
samoubezpieczenie-
gromadzenie własnych środków finansowych na pokrycie strat (nie występuje
rozproszenie w sensie podmiotowym a przedmiotowym - źródeł pokrycia strat)
2.
ubezpieczenia proste -
tzw.pierwotny podział ryzyka, przekazanie ryzyka na ubezpieczyciela pozwala
przenieść część ryzyka, rozproszenie podmiotowe. Ubezpieczyciel przyjmuje część ryzyka od
ubezpieczonego(asekuracja).Podział ryzyka pomiędzy ubezpieczycielem a ubezpieczającym
ochrona ubezp.
ubezpieczyciel
ubezpieczający
składka
3. koasekuracja -
jedno ryzyko dzielone między kilku ubezpieczycieli, osobna umowa z każdym
ubezpieczycielem.
Koasekuracja -
zakłada,że wszystkie odszkodowania nie mogą przehroczyć wartości ubezpieczenia,w przypadku
zajścia zdarzenia losowego ubezpieczający musi dochodzić odrębnie swych roszczeń od każdego ubezpieczyciela.
- równoległy udział dwóch lub więcej ubezpieczycieli danego interesu majątku(przedmiotu ubezpieczenia)
- każdy z ubezpieczycieli odpowiada za część szkód proporcjonalną do jego sumy ubezp.
ubezpieczający
ubezpieczyciel
ubezpieczyciel
.........................
4. reasekuracja -
ubezpieczający zawiera jedną umowę, na jej skutek przyjmuje i przekazuje część ryzyka innemu
ubezpieczycielowi (reasekurantowi), przyjmując część ryzyka może kolejną jego część przekazać innemu
ubezpieczycielowi -
retrocesja
(przekazywanie ryzyka przez reasekuratora na kolejnych ubezpieczycieli).
ubezpieczający
ubezpieczyciel
(reasekuracja bierna-ten kto oddaje ryzyko)
reasekurator
(reasekuracja czynna- ten kto przyjmuje ryzyko)
reasekuracja -
polega na udostępnieniu przez ubezpieczyciela (cedenta) części ryzyka oraz odpowiedniej części
składki innemu ubezpieczycielowi (reasekurantowi,cesjonariuszowi), który zobowiązuje się do zapłaty cedentowi
odpowiedniej części świadczeń wypłacanych ubezpieczonemu. Jeżeli nastąpi zdarzenie losowe to ubezpieczający
dostaje w całości odszkodowanie od ubezpieczyciela,ubezpieczyciel rząda od swojego reasekuratora części wartości
odszkodowania w wartości zawartej w umowie.
Funkcje reasekuracji:
·
z punktu widzenia ubezpieczyciela reasekuracja stabilizuje wyniki finansowe ubezpieczyciela (zapobiega
gwałtownym załamaniom finansowym danego ubezpieczyciela), ponieważ pozwala wyrównywanie
gwałtownych wahań w sytuacji ubezpieczyciela, gdy wystąpi ryzyko katastrofalne.
· zwiększa możliwości akceptacyjne ubezpieczyciela, czyli może on przyjmować ryzyko giętkie, bardzo
kosztowne np. wyprawy kosmiczne.Może przyjmować do ubezpieczenia ryzyka wielkie przekraczające jego
możliwości finansowe.
· umożliwia uzyskanie pomocy fachowej, współpraca między ubezpieczycielem a reasekurantem.
· stymuluje rozwój ubezpieczeń (usprawnia) ale też stymuluje rozwój innych dziedzin działalności gospodarczej
w innych dziedzinach.
· umożliwia objęcie ochroną ubezpieczeniową ryzyk o charakterze katastrofalnym.
Reasekuracja spełnia ważną funkcję na rynku ubezpieczeniowym.Dzięki reasekuracji możliwe jest przyspieszenie
tempa wzrostu gospodarczego,postępu cywilizacyjnego. Sprzyja to wzrostowi i postępowi technicznemu.Ten postęp
jest możliwy dzięki przedsięwzięciom nowatorskim.
Ubezpieczenia wzajemne
– działalność wykonywana przez TUW (stowarzyszenie ubezpieczonych, oferujące usługi
na rzecz członków lub na zewnątrz). Fundusz ubezpieczeniowy – składka członków TUW. Działalność TUW musi
być rentowna, ale nie są nastawione na zysk. Zakres mniejszy niż TU komercyjne (np. mniej członków)
Formy reasekuracji:
1.
czynna – ubezpieczyciel (reasekurator) przyjmuje część ryzyka
bierna – ubezpieczyciel oddaje część ryzyka
2.
fakultatywna -
umowa negocjacyjna. Prowadzona jest na zasadach analogicznych do zwykłej umowy
ubezpieczenia,strony umowy mają pełną swobodę ustalania warunków ubezpieczenia (wysokość udziału
reasekuratora w ryzyku). Każdorazowo ustalana jest składka reasekuratywna.
umowna (obligatoryjna)
- strony raz ustalają warunki, które są obligatoryjne realizowane do określonych w umowie ryzyk.
- zobowiązuje ubezpieczyciela do przekazania określonych udziałów we wszystkich ryzykach danego rodzaju.
a)
kwotowa -
ubezpieczyciel odstępuje reasekurantowi stały, uzgodniony udział % w każdym zawartym przez
siebie ubezpieczeniu, z zastrzeżeniem maksymalnej sumy na 1 ryzyko
b)
ekscedentowa -
ubezpieczyciel określa udział własny (zachowek=ekscedent
egz
) w danej sumie ubezpieczenia,
zaś nadwyżki sumy ponad ten udział przejmowane są przez reasekuratora.
c)
ekscendentowo - kwotowa-
połączenie powyższych form
fakultatywno - obligatoryjna-
asekurator ma swobodę decyzji jakie ryzyka i w jakiej wysokości zamierzają
cedować reasekurantowi, który jest zobowiązany przyjąć cedowane mu ryzyka na warunkach z góry ustalonych.
Wykład III. Struktura rynku ubezpieczeń
Zagadnienie I. Główne podmioty na rynku ubezpieczeń (popyt, podaż)
Zagadnienie II. Formy organizacyjne ubezpieczycieli
Zagadnienie III. Pośrednicy (agenci, brokerzy)
Zagadnienie IV. Instytucje pomocnicze
Ochrona ubezpieczenia
Podaż
Popyt
Ubezpieczyciele
Ubezpieczający
Składka
Pośrednicy
Agenci
Brokerzy
Ochrona ubezpieczeniowa -
występuje w trybie zawierania umów ubezpieczeniowych (jest to towar). – egz: co jest
przedmiotem (towarem) umowy ubezpieczania?
Składka -
zapłata za usługe (ochronę ubezpieczeniową). Kwota, którą ubezpieczający wnosi na rzecz ubezpieczyciela
(cena)
Ubezpieczyciel -
jest to podmiot, który oferuje swoją usługę ubezpieczeniową (sprzedaje)
Ubezpieczający -
ten, kto kupuje usługę od ubezpieczyciela i poszukuje ochrony ubezpieczeniowej
Ubezpieczony – uprawniony do otrzymania odszkodowania, nie musi to być osoba ubezpieczająca, ale np. osoba 3.
Agent -
osoba fizyczna lub prawna zajmująca się na podstawie umowy agencyjnej zawieraniem umów w imieniu lub
na rachunek ubezpieczyciela, jest on stałym reprezentantem ubezpieczyciela
Agenci -
strona podażowa, stała umowa agencyjna, reprezentuje interesy strony podażowej, czyli ubezpieczycieli.
Reprezentanci ubezpieczycieli działają w imieniu i na rachunek ubezpieczyciela (likwidują szkodę), oferują ochronę
ubezpieczeń, starają się sprzedać produkt
Brokerzy -
strona popytowa, podejmują swoje działania w konkretnej sytuacji, doraźna działalność, tylko na
zlecenie; działają dla zleceniodawców, podmiotów poszukujących ochrony ubezpieczeniowe, zlecają to firmy lub
podmioty brokerowi, który szuka ubezpieczyciela i ma zawierać umowę w naszym imieniu
Broker -
pośrednik zajmujący się zawodowo i na zlecenie poszukiwaniem ochrony ubezpieczeniowej. Podejmują
swoje działanie doraźnie(dla zawarcia konkretnej umowy). Występuje wtedy, gdy trudno jest wybrać określoną
firmę ubezpieczeniową.
Agenci
i
brokerzy
mogą realizować czynności, które występują po zaistnieniu szkody, gdy mają odpowiednie
zezwolenie. Nie można być jednocześnie A i B.
Podobieństwo między A i B: wykonywanie czynności na zlecenie przez podmioty w imieniu i na rachunek
zleceniodawcy.
Instytucja pomocnicze:
·
Przedsiębiorstwa rzeczoznawstwa i kontroli - działalność ich przydatna gdy występują szkody, wystawiają
oceny, opinie
·
Stowarzyszenia ubezpieczeniowe - działają na rzecz usprawnienia działania rynku ubezpieczeniowego,
wprowadzanie standardów
·
Instytucje arbitrażowe - zajmują się rozstrzyganiem sporów
·
Stowarzyszenia naukowe - zajmują się teoretycznie i naukowo ubezpieczeniami
Formy organizacyjne ubezpieczycieli
Ubezpieczyciel-
podmiot zobowiązujący się za opłaty do udzielenia ochrony ubezpieczeniowej innemu podmiotowi
(osobie lub instytucji)
·
Insurer
(każdy ubezpieczyciel)
·
Asurer
(ubezpieczyciel, który prowadzi działalność w zakresie ubezpieczeń na życie)
·
Underwriter -
określenie osoby fizycznej, która osobiście występuje jako ubezpieczyciel (w korporacji
Lloyd’s) na rynku międzynarodowym
·
jako potoczne określenie każdego ubezpieczyciela, w tym także
przedsiębiorstwa ubezpieczeniowego
· urzędnik w przedsiębiorstwie ubezpieczeniowym upoważniony do zawierania w imieniu firmy umów
Formy organizacyjne ubezpieczycieli
·
przedsiębiorstwa zorganizowane jako spółki prawa handlowego SA – Polska, świat
·
towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych – Polska, świat
·
osoby fizyczne prowadzące działalność na własny rachunek i przyjmujące odpowiedzialność z tytułu umowy
ubezpieczenia całym swoim majątkiem (na rynku międzynarodowym) - świat
Wykład IV. Zasady funkcjonowania rynku ubezpieczeń gospodarczych
Zagadnienie I. Pierwotne formy ubezpieczeń
Zagadnienie II. Ubezpieczenia współczesne
Zagadnienie III. Ochrona ubezpieczeniowa jako przedmiot obrotu na rynku
Zagadnienie IV. Funkcje ubezpieczeń
1. Idea ubezpieczeń – starożytność: wzajemność + solidarność, kolebką ubezpieczeń – ubezpieczenia morskie:
Awaria wspólna (General Average)
· najstarsza forma ubezpieczeń działalności kupieckiej
· powstała w wyniku rozwijającej się gospodarki towarowo- pieniężnej
· stanowiła swoistą formę ubezpieczenia wzajemnego, ograniczonego do mienia (statku i ładunku)
zaangażowanego w morskiej wyprawie handlowej
· zachowała znaczenie i instytucjonalną odrębność do czasów dzisiejszych
W celu uniknięcia niebezpieczeństwa grożącego morskiej wyprawie (statkowi i ładunkowi), poświecono rozmyślnie
część mienia zaangażowanego w tej wyprawie. Koszty AW ponoszone są proporcjonalnie przez każdego z
właścicieli uratowanego ładunku.
Pożyczka morska (Foenus Nauticum)
[ Pobierz całość w formacie PDF ]

  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • emaginacja.xlx.pl

    •