Uczenie siÄ™, STUDIA MATEMATYKA, I rok, Psychologia- wykład

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Uczenie się
mierzono po jakim czasie szczur zacznie tonąć. Niektórym szczurom dawano
szansę przeżyć,; po kolejnym wrzuceniu do wody pływały dwa razy dłużej niż
reszta.
To proces zachodzący wewnątrz psychiki człowieka, dzięki istnieniu systemu pamięci, który
koduje i magazynuje odbierane informacje(czynności prowadzące).
Rodzaje uczenia się; warunkowania i zastosowania; prawidłowości
:
Wewnętrzne czynności:

generalizacja bodźc
a (różne sytuacje, jeden bodziec) – występowanie reakcji
warunkowej na bodźce podobne do tego, na które reakcja została uwarunkowana.
Ma miejsce w przypadku złożonej sytuacji bodźcowej:
o

elementarne formy uczenia się
złożone formy uczenia się


obserwowalne, wykonalne
pierwotna (podobieństwo bodźca ma charakter fizyczny, np. historia
Alberta i szczurów)
Elementarne formy uczenia się (warunkowane klasycznie i instrumentalne):
wtórna (zachodzi, gdy podobieństwo między bodźcami jest wyuczone,
czyli dwa bodźce kojarzą się ze wspólną reakcją (reakcja
oznaczająca))
o

Warunkowanie klasyczne
- polega na kojarzeniu w czasie dwóch bodźców
(obojętnego oraz bezwarunkowego, które wywołuje reakcje. Połączenie tych
bodźców nazwane zostało przez Pawłowa odruchem warunkowym.
o
semantyczna (opiera się na podobieństwach wyrażanych na samym
podobieństwie bodźca, a jego nazwą np. uczniowie tak samo reagują na
dźwięk dzwonka, jak i na samo słowo dzwonek)
Warunkowanie instrumentalne
(tzw. „sprawcze”, „typ operat”) odkrywcą tego
rodzaju uczenia się jest Thormdike, równocześnie w Polsce Jerzy Konarski -ale nie
publikował w języku angielskim, nie doceniony. Procedura warunkowania
instrumentalnego: człowiek znajdujący się w jakiejś sytuacji (zespół bodźców) ma
możliwość wykonania różnych reakcji na różne bodźce. Jeśli wykona odpowiednią
reakcję na odpowiedni bodziec to odpowiedzią jest wzmocnienie (kara lub
nagroda).
Jeśli będzie to kara, to prawdopodobieństwo ponownego wystąpienia będzie
mniejsze; malało do zera (kara- strach, lęk). Natomiast nagroda jest bodźcem
sprawiającym satysfakcję; większe prawdopodobieństwo wystąpienia bodźca.

generalizacja reakcji
– możemy w różny sposób reagować na daną sytuację;
jeśli zespół reakcji jest skojarzony z daną sytuacją bodźcową, to w tej sytuacji
mogą pojawić się różne reakcje.
o

wtórna (zachodzi, gdy sytuacja bodźcowa jest skojarzona z dowolnym
bodźcem, który może wywołać więcej niż jedną reakcję)
o
pierwotna (wiąże bodziec z reakcjami podobnymi pod wpływem kierunku
lub siły) Gdyby nie było generalizacji bodźca i reakcji nie byłoby możliwe
warunkowanie.
różnicowanie
– to zjawisko wyraża się w ograniczeniu występowania reakcji do
sytuacji bodźcowej, która została uwarunkowana.

Zasada łączenia bodźca z reakcją (łączność dwóch bodźców prowadzi do automatycznego
połączenia ich w układzie nerwowym; bez udziału świadomości).
wygaszone
(habituacja)- w danej sytuacji, reakcje przestają być wzmocnione, to
po określonej liczbie prób mogą one zanikać. Niewzmocnione sytuacje tracą sens
psychologiczny.

Sposób wyjaśniania:
1.
PRAWO EFEKTU (Thormdike’a)
Reakcje prowadzące do pożądanego wyniku zwiększają swe prawdopodobieństwo
wystąpienia w podobnych sytuacjach. Wzmocnieniem nie musi być z zewnątrz,
może to być poczucie sukcesu, zaspokojenie ciekawości itd., motywacja.
2.
DWUCZYNNIKOWA TEORIA UCZENIA SIĘ (Mowrera)
Teoria: Skutkiem wzmocnienia jest wzbudzenie u człowieka reakcji emocjonalnych
w danej sytuacji bodźca; nadziei, kiedy wzmocniona jest nagrodą; strach- kara.
Wyjaśnia, które reakcje prowadzą do nagrody, a które do kary.
3.
HIPOTEZA WYKRYWANIA ZWIĄZKÓW
4.
WYUCZONA BEZRADNOŚĆ
Prowadzono doświadczenia na szczurach, których wrzucano do wiadra z wodą,
Uczenie się poprzez warunkowanie jest powszechnym rodzajem uczenia się. Skuteczność
wyraża się w szybkości nabywania zachowań oraz odporności na wygaszanie.
Jaki wpływ na szybkość i trwałość uczenia się ma nagroda i kara?
NAGRODA
- dostarcza informacji jakie zachowania prowadzą do zamierzonego celu.
Wytwarza związek pomiędzy zachowaniem a celem. Fakt nagradzania wpływa na szybkość.
Trwałość uczenia się będzie rosła, gdy nagrody będą występować co jakiś czas. Wyuczone
reakcje były by bezcelowe, jeśli zawsze by było nagradzane.
Jeśli nagradzanie występuje co jakiś czas, to przerwy między nagradzaniem są naturalne i
nie ma zaniku oczekiwania na sukces. Wyższa efektywność wzmacniania nieregularnego nad
wzmocnieniem regularnym. Każde nagradzanie odpowiednich zachowań jest ( )
Nie powinniśmy zawsze nagradzać. Ograniczenie pochwał, nagród doprowadza do stanu, że
człowiek sam będzie się nagradzał (wzrost samooceny, motywacja, zaspokojenie
ciekawości).
Zjawisko wglądu jest częstsze niż myślimy; musi być poprzedzone pracą i w czasie przerwy
uwalniamy się od błędnego nastawienia.
Uczenie się przez naśladowanie modela
KARA- nie ma porządanego skutku na uczenie się. Kara blokuje karane zachowanie poprzez
strach, gdy mija strach zachowanie powraca; nie oducza reakcji. Efektem dotkliwej kary
może być wyuczenie się odpornej na wygaszenie reakcji unikania. Nie wpływa na uczenie
się. Kary których nie można uniknąć poprzez zmianę dawnych lub nowe zachowania są
najbardziej dotkliwe. Np. uczeń chce się poprawić, ale nauczyciel nie chce dać mu szansy.
Kara może działać korzystnie jeśli zestawi się ją razem z nagrodą za poprawienie błędu.

Naśladowanie czynności instrumentalnych, których ocena poprzez zachowania,
obecność zewnętrznego wzorca zachowania, który przekształca się w wyobraźni
danej czynności, którą próbujemy potem wykonać na podstawie wyobraźni.

Uczenie się spostrzeżeniowe- dotyczy zmian spostrzeżeń na skutek bodźców.
Doskonalenie się zdolności spostrzegania w miarę doświadczenia rośnie stopień
zróżnicowania poszczególnych elementów.(odbiór informacji coraz bardziej
bogatszy).
Złożone formy uczenia się:

Uczenie się przez rozwiązywanie problemów (udział nieukierunkowanego myślenia)
Transfer pozytywny
Zjawisko podczas rozwiązywania szczególnie trudnych problemów.
Jednostka rozwiązując problem nabywa nowych czynności, które w przyszłości będą
zmierzały do rozwiązania problemu. Problemy, które dadzą się rozwiązać w niewielkiej ilości
kroków dają możliwość zastosowania w ich rozwiązaniu metody prób i błędów.
„wgląd”- inside,; zjawisko, nagłe rozwiązanie problemu, zazwyczaj w trakcie przerwy po
sesji prób i błędów, które nie doprowadziły do celu
Trwałość efektywnego uczenia się poprzez wgląd jest tak wysoka, że jednostka jest w
stanie powtarzać zachowanie bez naturalnych prób i błędów.

Metoda sprawdzanie hipotez
Możemy mówić o dwóch hipotezach:
Ma zastosowanie w problemach bardziej złożonych, w których aby zorganizować kroki
rozwiązanie problemów trzeba stosować ogólne strategie.

Związane z nieświadomym myśleniem, zjawisko wglądu ma miejsce wtedy, gdy ( )
nad czymś i potem znajdujemy nagle rozwiązanie. Jest związane z nieświadomym
myślenie, nasz umysł pracuje, pomimo, że nie myślimy o tym.

Strategia sprawdzania kolejnego, stawiamy hipotezy i weryfikujemy itd; szukamy
rozwiązania. Jest ryzykowna, ale jej realizacja może wykonać się po pierwszym
kroku.

Strategia badania równoczesnego (postawienie kilku hipotez i równoczesne
rozwiązanie). Jest mniej ryzykowna, ale nie może rozwiązać problemu w jednym
kroku. Człowiek musi mieć większe zasoby umysłowe niż w strategii sprawdzania
kolejnego;
Transfer sensoryczno-motoryczny- najprostszy, umiejętność pisania dla praworęcznych,
lewą ręka.
Transfer specyficzny- przenoszenie wprawy z zadania na zadanie
Transfer niespecyficzny- ( ) zasad, ma miejsce w sytuacji rozwiązania problemów.
Rozwiązanie jednego wpływa na efekty rozwiązania się innego
„WZGLĄD”- zjawisko, nagłe rozwiązania problemu, zazwyczaj w trakcie przerwy po sesji
prób i błędów, które nie doprowadziły do celu. Trwałość efektów uczenia się poprzez
wzgląd jest taka, że jednostka jest w stanie powtarzać zachowanie bez metody prób i
błędów.
PRAWIDŁOWOŚĆ:

Interferencja proaktywna i retroaktywna

PROAKTYWNA- zjawisko podobne do transferu, trudno odnaleźć w warunkach
poza laboratoryjnych. Polega na wpływie poprzednich opanowanych treści i
czynności na opanowanie nowych.

RETROAKTYWNA- polega na wstecznym ( ) późniejszego uczenia się na nowe.

Czynniki sytuacyjne( składowe syt. Bodźcowej, w której człowiek podejmuje
uczenie się)- sytuacja zadaniowa i swobodna
Hipotezy:

Związana z nieświadomym myśleniem. Zjawisko wglądu ma miejsce wtedy, gdy
zastanawiamy się nad czymś i potem znajdujemy nagle rozwiązanie. Jest związane
z nieświadomym myśleniem. Nasz umysł pracuje pomimo, że o tym nie myślimy.

Związana z błędnym nastawieniem. Szukając rozwiązania przyjmujemy błędne
nastawienie , które uniemożliwia rozwiązanie problemu.

Charakteryzuje się istnieniem celu postawionego przez jednostkę lub kogoś z
zewnątrz cel ( )prowadzi do ucznia się zamierzonego( bardziej skuteczne).

Człowiek nie stawia sobie celu- zachodzi uczenie się przypadkowe, niezamierzone,
bez świadomości tego, że się czegoś uczymy (mniejszy skutek)
Dla trudniejszych zadań optymalny poziom motywacji jest niższy. Dla łatwych zadań
motywacji nie przeszkadza wysoki poziom motywacji.
Czynniki:

Czynniki motywacyjne- zespół czynników wewnętrznych, które podtrzymują
działania
Rozumienie materiału( sensowny, logiczny, treści, które posiadają motywacje
somantyczne);
Motyw..( )
Koncentracja na zadaniu
Dyspozycja motywacyjna uczenia się jako gotowość wzbudzania się określonego motywu.
Zainteresowanie, ciekawość, lęk.
Odpowiednio wysoki stopień koncentracji zabezpiecza przed uczeniem się zbędnych
informacji;
Motywacja lękowa- lęk przed niepowodzeniem, karą, złą oceną; w umiarkowanym
natężeniu jest korzystny, inaczej działa destrukcyjnie.
Inteligencja;
Zdolności poznawcze;
Motywacja poznawcza- zaspokaja ciekawość, potrzeby poznawczej ( )
Styl poznawczy(zależności, niezależności od pola);
Najważniejszy stymulator kształcenia.
Preferencje poznawcze(koncepcje przetwarzania informacji), obiektywizm , subiektywizm,
spostrzeganie świata.
Motywacja pragmatywna-
Motywacja osobista- aspiracje, podwyższenie samooceny
Motywacja podejmowana i kontynuowania zawiera ( ) lęku w różnej formie.
Umiarkowany lęk- korzystny
Silny lęk- działa przeciwnie, utrudnia otrzymanie zamierzonych skutków
Temperament- wpływa na skuteczność uczenia się
Poglądy, przekonania, postawy, wiedza doświadczenie
Yerkes, Dopson
PRAWA:
Prawo sprawności działania i siły motywacji
W miarę wzmocnienia motywacji sprawności działanie rośnie do pewnego optimum, potem
spada, zbyt silna …. Lęk.
[ Pobierz całość w formacie PDF ]

  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • emaginacja.xlx.pl
  •