Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz.U. 2003 nr 162 poz. 1568, Architektura ...

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
©Kancelaria Sejmu
s. 1/52
USTAWA
z dnia 23 lipca 2003 r.
o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami
1)
Opracowano na pod-
stawie: Dz. U. z 2003
r. Nr 162, poz. 1568,
z 2004 r. Nr 96, poz.
959, Nr 238, poz.
2390, z 2006 r. Nr 50,
poz. 362, Nr 126, poz.
875, z 2007 r. Nr 192,
poz. 1394, z 2009 r.
Nr 31, poz. 206, Nr
97, poz. 804, z 2010 r.
Nr 75, poz. 474, Nr
130, poz. 871.
Rozdział 1
Przepisy ogólne
Art. 1.
Ustawa określa przedmiot, zakres i formy ochrony zabytków oraz opieki nad nimi,
zasady tworzenia krajowego programu ochrony zabytków i opieki nad zabytkami
oraz finansowania prac konserwatorskich, restauratorskich i robót budowlanych przy
zabytkach, a także organizację organów ochrony zabytków.
Art. 2.
1. Ustawa nie narusza w szczególności przepisów o muzeach, o bibliotekach, o ję-
zyku polskim, Prawa ochrony środowiska, o ochronie przyrody, o gospodarce
nieruchomościami, o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, Prawa bu-
dowlanego, o ochronie danych osobowych i o ochronie informacji niejawnych.
2. Ochronę materiałów archiwalnych wchodzących w skład narodowego zasobu ar-
chiwalnego regulują odrębne przepisy.
Art. 3.
Użyte w ustawie określenia oznaczają:
1) zabytek - nieruchomość lub rzecz ruchomą, ich części lub zespoły, będące
dziełem człowieka lub związane z jego działalnością i stanowiące świadec-
two minionej epoki bądź zdarzenia, których zachowanie leży w interesie
społecznym ze względu na posiadaną wartość historyczną, artystyczną lub
naukową;
2) zabytek nieruchomy - nieruchomość, jej część lub zespół nieruchomości, o
których mowa w pkt 1;
1)
Niniejsza ustawa dokonuje w zakresie swojej regulacji wdrożenia dyrektywy 93/7/EWG z dnia 15
marca 1993 r. w sprawie zwrotu dóbr kultury wyprowadzonych niezgodnie z prawem z terytorium
państwa członkowskiego (Dz. Urz. WE L 74 z 27.03.1993).
Dane dotyczące ogłoszenia aktów prawa Unii Europejskiej, zamieszczone w niniejszej ustawie - z
dniem uzyskania przez Rzeczpospolitą Polską członkostwa w Unii Europejskiej - dotyczą ogłosze-
nia tych aktów w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej - wydanie specjalne.
2010-08-09
©Kancelaria Sejmu
s. 2/52
3) zabytek ruchomy - rzecz ruchomą, jej część lub zespół rzeczy ruchomych, o
których mowa w pkt 1;
4) zabytek archeologiczny - zabytek nieruchomy, będący powierzchniową,
podziemną lub podwodną pozostałością egzystencji i działalności człowie-
ka, złożoną z nawarstwień kulturowych i znajdujących się w nich wytwo-
rów bądź ich śladów albo zabytek ruchomy, będący tym wytworem;
5) instytucja kultury wyspecjalizowana w opiece nad zabytkami - instytucję
kultury w rozumieniu przepisów o organizowaniu i prowadzeniu działalno-
ści kulturalnej, której celem statutowym jest sprawowanie opieki nad zabyt-
kami;
6) prace konserwatorskie - działania mające na celu zabezpieczenie i utrwale-
nie substancji zabytku, zahamowanie procesów jego destrukcji oraz doku-
mentowanie tych działań;
7) prace restauratorskie - działania mające na celu wyeksponowanie wartości
artystycznych i estetycznych zabytku, w tym, jeżeli istnieje taka potrzeba,
uzupełnienie lub odtworzenie jego części, oraz dokumentowanie tych dzia-
łań;
8) roboty budowlane - roboty budowlane w rozumieniu przepisów Prawa bu-
dowlanego, podejmowane przy zabytku lub w otoczeniu zabytku;
9) badania konserwatorskie - działania mające na celu rozpoznanie historii i
funkcji zabytku, ustalenie użytych do jego wykonania materiałów i zasto-
sowanych technologii, określenie stanu zachowania tego zabytku oraz opra-
cowanie diagnozy, projektu i programu prac konserwatorskich, a jeżeli ist-
nieje taka potrzeba, również programu prac restauratorskich;
10) badania architektoniczne - działania ingerujące w substancję zabytku, mają-
ce na celu rozpoznanie i udokumentowanie pierwotnej formy obiektu bu-
dowlanego oraz ustalenie zakresu jego kolejnych przekształceń;
11) badania archeologiczne - działania mające na celu odkrycie, rozpoznanie,
udokumentowanie i zabezpieczenie zabytku archeologicznego;
12) historyczny układ urbanistyczny lub ruralistyczny - przestrzenne założenie
miejskie lub wiejskie, zawierające zespoły budowlane, pojedyncze budynki
i formy zaprojektowanej zieleni, rozmieszczone w układzie historycznych
podziałów własnościowych i funkcjonalnych, w tym ulic lub sieci dróg;
13) historyczny zespół budowlany - powiązaną przestrzennie grupę budynków
wyodrębnioną ze względu na formę architektoniczną, styl, zastosowane ma-
teriały, funkcję, czas powstania lub związek z wydarzeniami historycznymi;
14) krajobraz kulturowy - przestrzeń historycznie ukształtowaną w wyniku dzia-
łalności człowieka, zawierającą wytwory cywilizacji oraz elementy przy-
rodnicze;
15) otoczenie - teren wokół lub przy zabytku wyznaczony w decyzji o wpisie te-
go terenu do rejestru zabytków w celu ochrony wartości widokowych za-
bytku oraz jego ochrony przed szkodliwym oddziaływaniem czynników
zewnętrznych.
Art. 4.
Ochrona zabytków polega, w szczególności, na podejmowaniu przez organy admini-
stracji publicznej działań mających na celu:
2010-08-09
©Kancelaria Sejmu
s. 3/52
1) zapewnienie warunków prawnych, organizacyjnych i finansowych umożli-
wiających trwałe zachowanie zabytków oraz ich zagospodarowanie i utrzy-
manie;
2) zapobieganie zagrożeniom mogącym spowodować uszczerbek dla wartości
zabytków;
3) udaremnianie niszczenia i niewłaściwego korzystania z zabytków;
4) przeciwdziałanie kradzieży, zaginięciu lub nielegalnemu wywozowi zabyt-
ków za granicę;
5) kontrolę stanu zachowania i przeznaczenia zabytków;
6) uwzględnianie zadań ochronnych w planowaniu i zagospodarowaniu prze-
strzennym oraz przy kształtowaniu środowiska.
Art. 5.
Opieka nad zabytkiem sprawowana przez jego właściciela lub posiadacza polega, w
szczególności, na zapewnieniu warunków:
1) naukowego badania i dokumentowania zabytku;
2) prowadzenia prac konserwatorskich, restauratorskich i robót budowlanych
przy zabytku;
3) zabezpieczenia i utrzymania zabytku oraz jego otoczenia w jak najlepszym
stanie;
4) korzystania z zabytku w sposób zapewniający trwałe zachowanie jego war-
tości;
5) popularyzowania i upowszechniania wiedzy o zabytku oraz jego znaczeniu
dla historii i kultury.
Art. 6.
1. Ochronie i opiece podlegają, bez względu na stan zachowania:
1) zabytki nieruchome będące, w szczególności:
a) krajobrazami kulturowymi,
b) układami urbanistycznymi, ruralistycznymi i zespołami budowlanymi,
c) dziełami architektury i budownictwa,
d) dziełami budownictwa obronnego,
e) obiektami techniki, a zwłaszcza kopalniami, hutami, elektrowniami i
innymi zakładami przemysłowymi,
f) cmentarzami,
g) parkami, ogrodami i innymi formami zaprojektowanej zieleni,
h) miejscami upamiętniającymi wydarzenia historyczne bądź działalność
wybitnych osobistości lub instytucji;
2) zabytki ruchome będące, w szczególności:
a) dziełami sztuk plastycznych, rzemiosła artystycznego i sztuki użytko-
wej,
b) kolekcjami stanowiącymi zbiory przedmiotów zgromadzonych i upo-
rządkowanych według koncepcji osób, które tworzyły te kolekcje,
c) numizmatami oraz pamiątkami historycznymi, a zwłaszcza militariami,
sztandarami, pieczęciami, odznakami, medalami i orderami,
2010-08-09
©Kancelaria Sejmu
s. 4/52
d) wytworami techniki, a zwłaszcza urządzeniami, środkami transportu
oraz maszynami i narzędziami świadczącymi o kulturze materialnej,
charakterystycznymi dla dawnych i nowych form gospodarki, doku-
mentującymi poziom nauki i rozwoju cywilizacyjnego,
e) materiałami bibliotecznymi, o których mowa w art. 5 ustawy z dnia 27
czerwca 1997 r. o bibliotekach (Dz. U. Nr 85, poz. 539, z 1998 r. Nr
106, poz. 668, z 2001 r. Nr 129, poz. 1440 oraz z 2002 r. Nr 113, poz.
984),
f) instrumentami muzycznymi,
g) wytworami sztuki ludowej i rękodzieła oraz innymi obiektami etnogra-
ficznymi,
h) przedmiotami upamiętniającymi wydarzenia historyczne bądź działal-
ność wybitnych osobistości lub instytucji;
3) zabytki archeologiczne będące, w szczególności:
a) pozostałościami terenowymi pradziejowego i historycznego osadnictwa,
b) cmentarzyskami,
c) kurhanami,
d) reliktami działalności gospodarczej, religijnej i artystycznej.
2. Ochronie mogą podlegać nazwy geograficzne, historyczne lub tradycyjne nazwy
obiektu budowlanego, placu, ulicy lub jednostki osadniczej.
Rozdział 2
Formy i sposób ochrony zabytków
Art. 7.
Formami ochrony zabytków są:
1) wpis do rejestru zabytków;
2) uznanie za pomnik historii;
3) utworzenie parku kulturowego;
4) ustalenia ochrony w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego
albo w decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego, decyzji o
warunkach zabudowy, decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogo-
wej, decyzji o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej lub decyzji o zezwoleniu
na realizację inwestycji w zakresie lotniska użytku publicznego.
Art. 8.
Rejestr zabytków, zwany dalej „rejestrem”, dla zabytków znajdujących się na terenie
województwa prowadzi wojewódzki konserwator zabytków.
Art. 9.
1. Do rejestru wpisuje się zabytek nieruchomy na podstawie decyzji wydanej przez
wojewódzkiego konserwatora zabytków z urzędu bądź na wniosek właściciela
zabytku nieruchomego lub użytkownika wieczystego gruntu, na którym znajduje
się zabytek nieruchomy.
2. W trybie określonym w ust. 1, do rejestru może być również wpisane otoczenie
zabytku wpisanego do rejestru, a także nazwa geograficzna, historyczna lub tra-
dycyjna tego zabytku.
2010-08-09
©Kancelaria Sejmu
s. 5/52
3. Wpis do rejestru historycznego układu urbanistycznego, ruralistycznego lub hi-
storycznego zespołu budowlanego nie wyłącza możliwości wydania decyzji o
wpisie do rejestru wchodzących w skład tych układów lub zespołu zabytków
nieruchomych.
4. Wpisanie zabytku nieruchomego do rejestru ujawnia się w księdze wieczystej
danej nieruchomości na wniosek wojewódzkiego konserwatora zabytków, na
podstawie decyzji o wpisie do rejestru tego zabytku.
5. Decyzja o wpisie zabytku nieruchomego do rejestru, na wniosek wojewódzkiego
konserwatora zabytków, stanowi podstawę wpisu w katastrze nieruchomości.
6. Na wniosek wojewódzkiego konserwatora zabytków informację o wpisie zabyt-
ku nieruchomego do rejestru ogłasza się w wojewódzkim dzienniku urzędowym.
7. Wpisy, o których mowa w ust. 4 i 5, są wolne od opłat.
Art. 10.
1. Do rejestru wpisuje się zabytek ruchomy na podstawie decyzji wydanej przez
wojewódzkiego konserwatora zabytków na wniosek właściciela tego zabytku.
2. Wojewódzki konserwator zabytków może wydać z urzędu decyzję o wpisie za-
bytku ruchomego do rejestru w przypadku uzasadnionej obawy zniszczenia,
uszkodzenia lub nielegalnego wywiezienia zabytku za granicę albo wywiezienia
za granicę zabytku o wyjątkowej wartości historycznej, artystycznej lub nauko-
wej.
Art. 11.
Do rejestru nie wpisuje się zabytku wpisanego do inwentarza muzeum lub wchodzą-
cego w skład narodowego zasobu bibliotecznego.
Art. 12.
1.
Starosta, w uzgodnieniu z wojewódzkim konserwatorem zabytków, może
umieszczać na zabytku nieruchomym wpisanym do rejestru znak informujący o
tym, iż zabytek ten podlega ochronie.
2. Minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego określi,
w drodze rozporządzenia, wzór i wymiary znaku, o którym mowa w ust. 1.
3. Rozporządzenie powinno określić formę graficzną znaku, wyróżniającą się
wśród innych znaków, z uwzględnieniem dotychczas używanego wzoru, a także
pisemną informację, że dany obiekt jest zabytkiem i podlega ochronie.
Art. 13.
1. Zabytek wpisany do rejestru, który uległ zniszczeniu w stopniu powodującym
utratę jego wartości historycznej, artystycznej lub naukowej albo którego war-
tość będąca podstawą wydania decyzji o wpisie do rejestru nie została potwier-
dzona w nowych ustaleniach naukowych, zostaje skreślony z rejestru.
2. Przepis ust. 1 stosuje się do skreślenia z rejestru części zabytku.
3. Z rejestru skreśla się otoczenie zabytku, w przypadku skreślenia z rejestru tego
zabytku.
4. Z rejestru skreśla się również zabytek, który:
1) (uchylony);
2) został wpisany do inwentarza muzeum;
2010-08-09
[ Pobierz całość w formacie PDF ]

  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • emaginacja.xlx.pl

    •