Ustawa o służbie medycyny pracy, BHP

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
©Kancelaria Sejmu
s. 1/1
USTAWA
z dnia 27 czerwca 1997 r.
o służbie medycyny pracy
Opracowano na pod-
stawie: tj. Dz.U. z
2004 r. Nr 125, poz.
1317, z 2006 r. Nr
141, poz. 1011, z 2008
r. Nr 220, poz. 1416,
Nr 234, poz. 1570.
Art. 1.
1. W celu ochrony zdrowia pracujących przed wpływem niekorzystnych warunków
środowiska pracy i sposobem jej wykonywania oraz sprawowania profilaktycz-
nej opieki zdrowotnej nad pracującymi, w tym kontroli zdrowia pracujących,
tworzy się służbę medycyny pracy.
2. Systematyczna kontrola zdrowia pracujących, prowadzona także w celu aktyw-
nego oddziaływania na poprawę warunków pracy przez pracodawcę i ograni-
czania w ten sposób ryzyka zawodowego, obejmuje procedury i badania służące
ocenie zdrowia pracujących ukierunkowanej na identyfikowanie tych elementów
stanu zdrowia, które pozostają w związku przyczynowym z warunkami pracy.
3. W ramach kontroli zdrowia osoby pracujące otrzymują informacje i wskazania
lekarskie odnośnie sposobów zapobiegania niekorzystnym zmianom w stanie
zdrowia.
Art. 2.
1. Zadania służby medycyny pracy wykonują: lekarze, pielęgniarki, psycholodzy i
inne osoby o kwalifikacjach zawodowych niezbędnych do wykonywania wielo-
dyscyplinarnych zadań tej służby.
2. Jednostkami organizacyjnymi służby medycyny pracy są:
1) jednostki podstawowe:
a) zakłady opieki zdrowotnej tworzone i utrzymywane w celu sprawowa-
nia profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracującymi,
b) jednostki organizacyjne zakładów opieki zdrowotnej wydzielone w celu
realizacji profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracującymi,
c) lekarze wykonujący indywidualną praktykę lekarską, indywidualną spe-
cjalistyczną praktykę lekarską lub wykonujący zawód w formie grupo-
wej praktyki lekarskiej
– zwane dalej „podstawowymi jednostkami służby medycyny pracy”;
2) wojewódzkie ośrodki medycyny pracy.
3. Zadania służby medycyny pracy realizują, w zakresie i na zasadach określonych
w ustawie:
2009-01-27
©Kancelaria Sejmu
s. 2/2
1) pielęgniarki wykonujące indywidualną praktykę pielęgniarską, indywidual-
ną specjalistyczną praktykę pielęgniarską, grupową praktykę pielęgniarską,
z wyłączeniem zadań, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 2 lit. a–e, g i h
oraz pkt 3;
2) psycholodzy oraz osoby o kwalifikacjach, o których mowa w ust. 1, w ra-
mach prowadzonej działalności gospodarczej.
4. Zadania służby medycyny pracy realizują, w zakresie i na zasadach określonych
w ustawie, także jednostki badawczo-rozwojowe i jednostki organizacyjne
uczelni medycznych, prowadzące działalność w dziedzinie medycyny pracy.
Art. 3.
Osoby realizujące zadania służby medycyny pracy przy wykonywaniu czynności
zawodowych są niezależne od pracodawców, pracowników i ich przedstawicieli oraz
innych podmiotów, na których zlecenie realizują zadania tej służby.
Art. 4.
Ilekroć w ustawie jest mowa o:
1) profilaktycznej opiece zdrowotnej – należy przez to rozumieć ogół działań
zapobiegających powstawaniu i szerzeniu się niekorzystnych skutków
zdrowotnych, które w sposób bezpośredni lub pośredni mają związek z wa-
runkami albo charakterem pracy;
2) pracującym – należy przez to rozumieć osoby wymienione w art. 5 ust. 1 i 3;
3) pracodawcy – należy przez to rozumieć jednostkę organizacyjną, choćby nie
posiadała osobowości prawnej, a także osobę fizyczną – jeżeli podmioty te
zatrudniają pracowników – lub będący odpowiednikiem pracodawcy pod-
miot stosunku służbowego;
4) ryzyku zawodowym – należy przez to rozumieć możliwość wystąpienia nie-
pożądanych, związanych z wykonywaną pracą zdarzeń powodujących stra-
ty, w szczególności niekorzystnych skutków zdrowotnych będących wyni-
kiem zagrożeń zawodowych występujących w środowisku pracy lub zwią-
zanych ze sposobem wykonywania pracy;
4a) (uchylony);
5) ustawie o zakładach opieki zdrowotnej – należy przez to rozumieć ustawę z
dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (Dz.U. Nr 91, poz.
408, z 1992 r. Nr 63, poz. 315, z 1994 r. Nr 121, poz. 591, z 1995 r. Nr 138,
poz. 682, z 1996 r. Nr 24, poz. 110, z 1997 r. Nr 104, poz. 661, Nr 121, poz.
769 i Nr 158, poz. 1041, z 1998 r. Nr 106, poz. 668, Nr 117, poz. 756 i Nr
162, poz. 1115, z 1999 r. Nr 28, poz. 255 i 256 i Nr 84, poz. 935, z 2000 r.
Nr 3, poz. 28, Nr 12, poz. 136, Nr 43, poz. 489, Nr 84, poz. 948, Nr 114,
poz. 1193 i Nr 120, poz. 1268, z 2001 r. Nr 5, poz. 45, Nr 88, poz. 961, Nr
100, poz. 1083, Nr 111, poz. 1193, Nr 113, poz. 1207, Nr 126, poz. 1382,
1383 i 1384 i Nr 128, poz. 1407, z 2002 r. Nr 113, poz. 984 oraz z 2003 r. Nr
45, poz. 391, Nr 124, poz. 1151 i 1152, Nr 171, poz. 1663, Nr 213, poz.
2081 i Nr 223, poz. 2215).
Art. 5.
1. Służba medycyny pracy realizuje zadania określone w ustawie w odniesieniu do:
2009-01-27
©Kancelaria Sejmu
s. 3/3
1) pracowników;
2) osób pozostających w stosunku służbowym;
3) osób wykonujących pracę na podstawie umowy o pracę nakładczą;
3a) (uchylony);
4) kandydatów do szkół ponadpodstawowych i ponadgimnazjalnych lub wyż-
szych, uczniów tych szkół oraz studentów, którzy w trakcie praktycznej na-
uki zawodu są narażeni na działanie czynników szkodliwych, uciążliwych
lub niebezpiecznych dla zdrowia;
5) uczestników studiów doktoranckich, którzy w trakcie studiów są narażeni na
działanie czynników szkodliwych, uciążliwych lub niebezpiecznych dla
zdrowia;
6) osób świadczących pracę w czasie odbywania kary pozbawienia wolności w
zakładach karnych, przebywania w aresztach śledczych lub wykonujących
pracę w ramach kary ograniczenia wolności.
2. Obowiązek objęcia profilaktyczną opieką zdrowotną spoczywa na:
1) pracodawcach – w odniesieniu do osób wymienionych w ust. 1 pkt 1–3;
2) szkole lub szkole wyższej – w odniesieniu do osób wymienionych w ust. 1
pkt 4;
3) jednostce uprawnionej do prowadzenia studiów doktoranckich – w odnie-
sieniu do osób wymienionych w ust. 1 pkt 5;
4) podmiocie zatrudniającym – w odniesieniu do osób wymienionych w ust. 1
pkt 6.
2a. (uchylony).
3. Profilaktyczną opieką zdrowotną służby medycyny pracy obejmuje się, na ich
wniosek:
1) osoby prowadzące działalność gospodarczą na własny rachunek i osoby z
nimi współpracujące;
2) osoby wykonujące pracę na innej podstawie niż stosunek pracy, z wyjątkiem
osób wymienionych w ust. 1 pkt 3;
3) rolników indywidualnych i pracujących z nimi domowników oraz członków
spółdzielni produkcji rolnej;
4) byłych pracowników oraz osoby, które wykonywały pracę na innej podsta-
wie niż stosunek pracy, a także osoby, które pozostawały w stosunku służ-
bowym.
4. (uchylony).
Art. 6.
1. Służba medycyny pracy jest właściwa do realizowania zadań z zakresu:
1) ograniczania szkodliwego wpływu pracy na zdrowie, w szczególności przez:
a) współdziałanie z pracodawcą w procesach rozpoznawania i oceny
czynników występujących w środowisku pracy oraz sposobów wyko-
nywania pracy mogących mieć ujemny wpływ na zdrowie,
b) współdziałanie z pracodawcą w procesach rozpoznawania i oceny ryzy-
ka zawodowego w środowisku pracy oraz informowanie pracodawców
2009-01-27
©Kancelaria Sejmu
s. 4/4
i pracujących o możliwości wystąpienia niekorzystnych skutków zdro-
wotnych będących jego następstwem,
c) udzielanie pracodawcom i pracującym porad w zakresie organizacji
pracy, ergonomii, fizjologii i psychologii pracy;
2) sprawowania profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracującymi, w szcze-
gólności przez:
a) wykonywanie badań wstępnych, okresowych i kontrolnych przewidzia-
nych w Kodeksie pracy,
b) orzecznictwo lekarskie do celów przewidzianych w Kodeksie pracy i w
przepisach wydanych na jego podstawie,
c) ocenę możliwości wykonywania pracy lub pobierania nauki uwzględ-
niającą stan zdrowia i zagrożenia występujące w miejscu pracy lub na-
uki,
d) prowadzenie działalności konsultacyjnej, diagnostycznej i orzeczniczej
w zakresie patologii zawodowej,
e) prowadzenie czynnego poradnictwa w stosunku do chorych na choroby
zawodowe lub inne choroby związane z wykonywaną pracą,
f) wykonywanie szczepień ochronnych, o których mowa w art. 20 ustawy
z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i cho-
rób zakaźnych u ludzi (Dz. U. Nr 234, poz. 1570),
g) monitorowanie stanu zdrowia osób pracujących zaliczanych do grup
szczególnego ryzyka, a zwłaszcza osób wykonujących pracę w warun-
kach przekroczenia normatywów higienicznych, młodocianych, niepeł-
nosprawnych oraz kobiet w wieku rozrodczym i ciężarnych,
h) wykonywanie badań umożliwiających wczesną diagnostykę chorób za-
wodowych i innych chorób związanych z wykonywaną pracą;
3) prowadzenia ambulatoryjnej rehabilitacji leczniczej, uzasadnionej stwier-
dzoną patologią zawodową;
4) organizowania i udzielania pierwszej pomocy medycznej w nagłych zacho-
rowaniach i wypadkach, które wystąpiły w miejscu pracy, służby lub pobie-
rania nauki;
5) inicjowania i realizowania promocji zdrowia, a zwłaszcza profilaktycznych
programów prozdrowotnych, wynikających z oceny stanu zdrowia pracują-
cych;
6) inicjowania działań pracodawców na rzecz ochrony zdrowia pracowników i
udzielania pomocy w ich realizacji, a w szczególności w zakresie:
a) informowania pracowników o zasadach zmniejszania ryzyka zawodo-
wego,
b) wdrażania zasad profilaktyki zdrowotnej u pracowników należących do
grup szczególnego ryzyka,
c) tworzenia warunków do prowadzenia rehabilitacji zawodowej,
d) wdrażania programów promocji zdrowia,
e) organizowania pierwszej pomocy przedmedycznej;
7) prowadzenia analiz stanu zdrowia pracowników, a zwłaszcza występowania
chorób zawodowych i ich przyczyn oraz przyczyn wypadków przy pracy;
2009-01-27
©Kancelaria Sejmu
s. 5/5
8) gromadzenia, przechowywania i przetwarzania informacji o narażeniu za-
wodowym, ryzyku zawodowym i stanie zdrowia osób objętych profilaktycz-
ną opieką zdrowotną;
9) (uchylony).
2. W stosunku do osób wykonujących pracę na podstawie innej niż stosunek pracy
służba medycyny pracy wykonuje zadania określone w ust. 1.
3. W stosunku do osób wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 4 i 5 służba medycyny
pracy wykonuje zadania określone w ust. 1 pkt 2 lit. c oraz – odpowiednio – w
pkt 3–8.
4. Minister Sprawiedliwości, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw
zdrowia określi, w drodze rozporządzenia, zakres, w jakim służba medycyny
pracy wykonuje zadania wobec osób wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 6, biorąc
pod uwagę konieczność zapewnienia ochrony zdrowia tych osób.
5. Minister właściwy do spraw zdrowia, w porozumieniu z ministrem właściwym
do spraw oświaty i wychowania oraz ministrem właściwym do spraw szkolnic-
twa wyższego określi, w drodze rozporządzenia, zakres i tryb badań lekarskich
osób wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 4 i 5 oraz sposób dokumentowania tych
badań, uwzględniając konieczność przyjęcia obiektywnych i niezbędnych kryte-
riów oceny stanu zdrowia oraz biorąc pod uwagę konieczność ochrony danych
osobowych osób poddanych badaniu.
6. Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia, zakres i
tryb sprawowania przez służbę medycyny pracy profilaktycznej opieki zdrowot-
nej w stosunku do osób wymienionych w art. 5 ust. 3, objętych opieką na ich
wniosek, uwzględniając zakres zadań służby medycyny pracy.
7. (uchylony).
Art. 7.
1. Służba medycyny pracy, wykonując swoje zadania, współdziała z:
1) pracodawcami i ich organizacjami;
2) pracownikami i ich przedstawicielami, a zwłaszcza ze związkami zawodo-
wymi;
3) lekarzami udzielającymi pracującym świadczeń z zakresu podstawowej
opieki zdrowotnej;
4) Zakładem Ubezpieczeń Społecznych, Kasą Rolniczego Ubezpieczenia Spo-
łecznego i Pełnomocnikiem Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych, ze-
społami do spraw orzekania o niepełnosprawności oraz Narodowym Fundu-
szem Zdrowia;
5) Państwową Inspekcją Pracy, Państwową Inspekcją Sanitarną oraz innymi
organami nadzoru i kontroli warunków pracy;
6) jednostkami badawczo-rozwojowymi, szkołami wyższymi oraz innymi or-
ganizacjami i instytucjami, których działalność służy ochronie zdrowia pra-
cujących.
2. Współdziałanie z pracodawcami i ich organizacjami oraz z pracownikami i ich
przedstawicielami polega w szczególności na:
1) bieżącej wzajemnej wymianie informacji o zagrożeniach zdrowia występu-
jących na stanowiskach pracy i przedstawianiu wniosków zmierzających do
ich ograniczenia lub likwidacji;
2009-01-27
[ Pobierz całość w formacie PDF ]

  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • emaginacja.xlx.pl

    •