US CZYNNY ŻAL, oddelegowanie, ZZ ARTYKUŁY

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Jak postąpić, gdy spóźnimy się z deklaracją - - podatki, ZUS, rachunkowość, finanse,...
Strona 1 z 3
Jak postąpić, gdy spóźnimy się z deklaracją
Ostatnia aktualizacja:
2008-06-19
Autor:
Agnieszka Dziekan-Arasimowicz
Źródło:
Monitor Księgowego Nr 010/2008 z dnia 2008-05-20
MoŜe się zdarzyć, Ŝe pomimo istnienia obowiązku złoŜenia deklaracji podatkowej, zapomnimy ją złoŜyć z powodu zwykłego
przeoczenia. Co nam wówczas grozi?
ZłoŜenie deklaracji po terminie spowoduje automatycznie wszczęcie postępowania karnego skarbowego. Aby uchronić się przed k.k.s.,
wraz ze spóźnioną deklaracją naleŜy złoŜyć tzw. czynny Ŝal. JeŜeli w trakcie postępowania karnego skarbowego podatnikowi zostanie
przypisana wina umyślna, to oskarŜyciel skarbowy nałoŜy na niego karę z k.k.s. W przypadku spóźnionej deklaracji, gdy termin jej
złoŜenia wynika z przepisów, dość łatwo jest podatnikowi przypisać winę umyślną. Podatnik powinien więc znać terminy składania
deklaracji podatkowych wynikające z obowiązujących przepisów.
NiezłoŜenie w terminie deklaracji podatkowej jest kwalifikowane jako wykroczenie skarbowe zgodnie z art. 54 § 1 i art. 56 § 4 k.k.s.:
Zgodnie z art. 54 § 1 k.k.s. podatnik, który uchylając się od opodatkowania, nie ujawnia właściwemu organowi przedmiotu lub
podstawy opodatkowania lub nie składa deklaracji, przez co naraŜa podatek na uszczuplenie, podlega karze grzywny do 720 stawek
dziennych albo karze pozbawienia wolności, albo obu tym karom łącznie.
Art. 56 § 4 stanowi, iŜ karze grzywny za wykroczenie skarbowe podlega takŜe ten podatnik, który mimo ujawnienia przedmiotu lub
podstawy opodatkowania nie składa w terminie organowi podatkowemu lub płatnikowi deklaracji lub oświadczenia.
W 2008 r. za spóźnioną deklarację w postępowaniu mandatowym podatnika moŜna ukarać mandatem do wysokości 2252 zł. W
postępowaniu karnym skarbowym za wykroczenie skarbowe organ podatkowy moŜe nałoŜyć grzywnę kwotową od 112,60 zł do 22 520
zł. Przestępstwa skarbowe są zagroŜone karą grzywny określoną w stawkach dziennych. W 2008 r. stawka dzienna moŜe być ustalona
na kwotę od 37,54 zł do 450 400 zł.
Warunki składania czynnego Ŝalu
Podatnik moŜe w prosty sposób uniknąć postępowania przed oskarŜycielem skarbowym i uwolnić się od odpowiedzialności z k.k.s.
Wystarczy, Ŝe do „spóźnionej” deklaracji dołączy pismo określane mianem czynnego Ŝalu, a w przepisach nazywane „zawiadomieniem
o popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia skarbowego”.
WAśNE!
ZłoŜenie czynnego Ŝalu pozwala uniknąć kary osobie, która popełniła przestępstwo lub wykroczenie skarbowe. Warunkiem jest, aby:
l o swoim czynie zawiadomiła organ ścigania,
l ujawniła istotne okoliczności czynu zabronionego,
l ujawniła osoby współdziałające w popełnieniu czynu zabronionego.
Taką moŜliwość „samodenuncjacji” przewiduje art. 16 ustawy z 10 września 1999 r. - Kodeks karny skarbowy (k.k.s.). Zgodnie z tym
przepisem:
Nie podlega karze za przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe, kto po popełnieniu czynu zabronionego zawiadomił o tym
organ ścigania, ujawniając istotne okoliczności tego czynu, w szczególności osoby współdziałające w jego popełnieniu.
Zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia skarbowego (czynny Ŝal) moŜna złoŜyć do wszystkich organów
powołanych do ścigania przestępstw i wykroczeń skarbowych. Są to m.in.: urząd skarbowy, inspektor kontroli skarbowej, urząd celny -
czyli organy, które są odpowiedzialne za egzekwowanie podatków.
Zawiadomienie powinno być złoŜone na piśmie lub ustnie do protokołu. W praktyce ustnie do protokołu moŜna złoŜyć takie
zawiadomienie wtedy, gdy postępowanie karne skarbowe zostanie juŜ wszczęte. Zdarza się jednak, Ŝe oskarŜyciel skarbowy nie
przyjmuje wtedy oświadczenia, twierdząc, Ŝe ma juŜ pełną wiedzę o popełnionym czynie zabronionym. Składanie czynnego Ŝalu, gdy
organ podatkowy ma juŜ wszelkie informacje niezbędne do ukarania sprawcy, jest nieskuteczne. Dlatego warto złoŜyć pisemnie czynny
Ŝal jeszcze przed wszczęciem postępowania skarbowego.
Pisemne zawiadomienie powinno zawierać dane identyfikujące sprawcę czynu. W treści powinno być zawarte wskazanie, Ŝe sprawca
dopuścił się przestępstwa lub wykroczenia skarbowego. NaleŜy podać wszystkie znane sprawcy okoliczności, które mają znaczenie dla
rozstrzygnięcia sprawy, a które - według wiedzy sprawcy - nie były znane organowi ścigania. W szczególności naleŜy wyjaśnić
okoliczności i przyczyny niezłoŜenia deklaracji w terminie oraz wskazać wszystkie osoby, które potencjalnie mogą ponosić
2011-02-09
 Jak postąpić, gdy spóźnimy się z deklaracją - - podatki, ZUS, rachunkowość, finanse,...
Strona 2 z 3
odpowiedzialność za zbyt późne złoŜenie deklaracji i nieuiszczenie naleŜnego podatku. Nie zaszkodzi równieŜ dodać, Ŝe składający
czynny Ŝal dołoŜy wszelkich starań, aby podobna sytuacja nie powtórzyła się w przyszłości.
NaleŜy zauwaŜyć, Ŝe przepisy nie wymagają, aby podatnik w zawiadomieniu o popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia skarbowego
(czynnym Ŝalu) wykazał całkowity brak swojej winy. WaŜne jest, aby podał wszystkie istotne okoliczności czynu zabronionego.
Przykładowe wzory zawiadomień o popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia skarbowego zostały zamieszczone w dalszej części.
Czynny Ŝal naleŜy złoŜyć, zanim o opóźnieniu dowie się urząd
NaleŜy podkreślić, Ŝe zawiadomienie o popełnieniu czynu zabronionego (tu: wykroczenia skarbowego) będzie bezskuteczne, jeśli
zostanie złoŜone organowi ścigania (np. urzędowi skarbowemu) w czasie, w którym ten organ będzie juŜ w posiadaniu wiarygodnej
informacji o popełnieniu wykroczenia lub przestępstwa przez sprawcę. Będzie tak np., gdy wyślemy najpierw spóźnioną deklarację, a
dopiero kilka dni później czynny Ŝal. Czynny Ŝal będzie nieskuteczny równieŜ, gdy zawiadomienie zostanie złoŜone po rozpoczęciu
przez ten organ czynności słuŜbowej zmierzającej do ujawnienia przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego (np. czynności
przeszukania, czynności sprawdzającej, kontroli podatkowej), chyba Ŝe czynność ta nie dostarczyła podstaw do wszczęcia
postępowania o ten czyn zabroniony.
O skuteczności zawiadomienia moŜna mówić zatem tylko wtedy, gdy przed złoŜeniem zawiadomienia urząd skarbowy nie miał jeszcze
wyraźnie udokumentowanej wiadomości o popełnieniu wykroczenia. Zdarza się, Ŝe organ podatkowy twierdzi, iŜ o spóźnieniu
podatnika wiedział z systemu komputerowego Poltax i w związku z tym czynny Ŝal jest nieskuteczny. NaleŜy podkreślić, Ŝe informacja
z systemu Poltax nie jest jeszcze wiarygodną informacją o popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia skarbowego. Dlatego podatnik,
przeciwko któremu nie wszczęto jeszcze postępowania skarbowego, składając deklarację podatkową po terminie, ma prawo skutecznie
skorzystać z czynnego Ŝalu.
Ponadto, aby uznać złoŜenie zawiadomienia za bezskuteczne, organ podatkowy powinien udowodnić, Ŝe przy popełnieniu wykroczenia
skarbowego sprawca czynu (spóźnialski podatnik) działał umyślnie. Jeśli spóźnienie ze złoŜeniem deklaracji jest następstwem
zaniedbania (przeoczenia) podatnika, a nie celowego działania - podatnik uniknie odpowiedzialności karnej skarbowej. Dlatego teŜ
często, mimo braku takiego obowiązku ustawowego, w zawiadomieniu (czynnym Ŝalu) podatnicy wskazują na okoliczności
wyłączające ich winę umyślną (por. przykładowy wzór zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia skarbowego nr 2).
Wtedy, nawet gdy organ podatkowy uzna czynny Ŝal za bezskuteczny, podatnik uniknie odpowiedzialności karnej skarbowej, poniewaŜ
spóźnienie nastąpiło bez jego winy.
Składając spóźnioną deklarację i czynny Ŝal, nie zapomnij zapłacić podatku
NaleŜy dodać, Ŝe z instytucji czynnego Ŝalu moŜe skutecznie skorzystać sprawca czynu zabronionego, który nie tylko zawiadomił organ
ścigania o popełnieniu czynu zabronionego, ale takŜe uregulował uszczuploną tym czynem naleŜność publicznoprawną wraz z
odsetkami za zwłokę (podatek).
Aby uniknąć płacenia wysokich odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych, naleŜy dokonać zapłaty jak najszybciej. MoŜe to
nastąpić później - w terminie wyznaczonym przez organ - ale tylko w przypadku, gdy zostało juŜ wszczęte wobec podatnika
postępowanie w sprawie o przestępstwo lub wykroczenie skarbowe, a podatnik sam dobrowolnie nie dokonał zapłaty zaległości
podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę.
Nie kaŜdy moŜe skorzystać z czynnego Ŝalu
Nie wszyscy mają moŜliwość złoŜenia czynnego Ŝalu i pozostać bezkarnymi. Zgodnie z art. 16 § 6 k.k.s. czynnego Ŝalu nie stosuje się
do sprawcy, który:
- kierował wykonaniem ujawnionego czynu zabronionego,
- wykorzystując uzaleŜnienie innej osoby od siebie, polecił jej wykonanie ujawnionego czynu zabronionego,
- zorganizował grupę albo związek mający na celu popełnienie przestępstwa skarbowego bądź taką grupą lub związkiem kierował,
chyba Ŝe zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia skarbowego dokonał ze wszystkimi członkami grupy lub
związku,
- nakłaniał inną osobę do popełnienia przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego w celu skierowania przeciwko niej
postępowania o ten czyn zabroniony.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
- art. 16 ustawy z 10 września 1999 r. - Kodeks karny skarbowy - j.t. Dz.U. z 2007 r. Nr 111, poz. 765; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 112, poz.
766
2011-02-09
 Jak postąpić, gdy spóźnimy się z deklaracją - - podatki, ZUS, rachunkowość, finanse,...
Strona 3 z 3
Agnieszka Dziekan-Arasimowicz
konsultant podatkowy
2011-02-09
  [ Pobierz całość w formacie PDF ]

  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • emaginacja.xlx.pl

    •