UKŁAD MOCZOWY, Chemia leków

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Leki moczop
Ę
dne (diuretica) - są to związki zwiększające ilość moczu ostatecznego. Są one
stosowane w obrzękach, w nadciśnieniu tętniczym, przy zbyt dużej retencji wody w organiźmie oraz
w zatruciach. Ze względu na mechanizm działania można je podzielić na dwie grupy:
diuretyki
- są to leki zwiększające ilość wydalanego moczu, poprzez zwiększenie filtracji
kłębuszkowej (zwiększają ilość usuwanej wody);
saluretyki
- są to środki zwiększające wydalanie jonów sodowych i chlorkowych.
Ponieważ ilość sodu w organiźmie jest wprost proporcjonalna do ilości wody, saluretyki wtórnie
usuwają wodę z ustroju.
Leki o nerkowym punkcie uchwytu działania
1. Pochodne heterocyklicznych układów azotowych - mono- i dwupierścieniowych:
a. pochodne pirazyny;
b. pochodne ksantyny;
c. pochodne pterydyny;
2. Sulfonamidy:
a. pochodne sulfamoilowe układów heterocyklicznych;
b. pochodne o-chlorobenzenosulfonamidu;
c. pochodne kwasu chlorosulfamoiloantranilowego;
d. pochodne heterocykliczne o-chlorobenzenosulfonamidu;
3. Pochodne akrylofenonu;
4. Pochodne pregnanu (antagoniści aldosteronu);
ad. 1.
Pochodne heterocyklicznych układów azotowych - mono- i dwupierścieniowych:
ad. a.
pochodne pirazyny:
Amiloridi hydrochloridum
(synonim: Amilorid)
O
Cl
N
C
NH N
NH
2
NH
H
2
N
N
NH
2
chlorowodorek 3,5-diamino-N-amidyno-6-chloro-2-pirazynokarboksamidu
Lek jest diuretykiem, wykazującym dodatkowo działanie antykaluretyczne (w minimalnym
stopniu usuwa z organizmu jony potasowe).
Obecnie Amilorid jest stosowany w preparacie złożonym o nazwie
TIALORID (MODURETIC)
. Lek
ten obok Amiloridu zawiera Hydrochlortiazyd. Preparat ten zwiększa wydalanie jonów sodowych
1
 poprzez hamowanie resorpcji chlorku sodu w komórkach nabłonkowych cewki krętej dalszej. Jest on
stosowany w obrzękach na tle chorób serca, wątroby i nadciśnienia tętniczego.
ad. b.
pochodne ksantyny:
Aminophyllinum
Diprophyllinum
Theobrominum
Theobrominum natricum et natrii salicylas
Metyloksantyny silnie rozszerzają naczynia nerkowe, przez co rośnie szybkość przepływu krwi
przez nerki i szybkość filtracji.
ad. c.
pochodne pterydyny:
Triamterenum
(synonim: Triamteren)
H
2
N
N
N
NH
2
N
N
2,4,7-triamino-6-fenylo-pterydyna
NH
2
Triamteren jest lekiem o łagodnym działaniu moczopędnym. Zwiększa wydalanie jonów
sodowych i chlorkowych. W bardzo małym stopniu wpływa na stężenie jonów potasu, dlatego może
być zaliczony do antykaluretyków. Działa p/obrzękowo i hipotensyjnie. Jest stosowany w obrzękach
na tle niewydolności mięśnia sercowego, marskości wątroby i w nadciśnieniu tętniczym.
ad. 2.
Sulfonamidy:
ad. a.
pochodne sulfamoilowe układów heterocyklicznych:
Acetazolamidum
(synonim: Diuramid, Diamox)
O
N
N
2-acetyloamino-1,3,4-tiadiazolo-5-sulfonamid
H
3
C
C
NH
S
SO
2
NH
2
2
Lek ten jest inhibitorem anhydrazy węglanowej, enzymu katalizującego reakcję tworzenia
kwasu węglowego z wody i dwutlenku węgla. Powstały kwas węglowy dysocjuje na jony wodorowe i
wodorowęglanowe odpowiedzialne za utrzymywanie równowagi kwasowo-zasadowej organizmu:
CO
2
+ H
2
O
H
2
CO
3
H
+
+ HCO
3
-
Jon wodorowy przenika do światła cewki krętej bliższej, gdzie ulega wymianie na jon sodowy.
Ten ostatni tworzy z jonem wodorowęglanowym wodorowęglan sodu, który bardzo łatwo ulega
resorpcji zwrotnej.
Diuramid hamując anhydrazę węglanową hamuje syntezę kwasu węglowego, dzięki czemu
następuje spadek stężenia jonów wodorowych w organiźmie. Nie dochodzi więc do wymiany sodu
na proton. W efekcie tego duże ilości sodu, a tym samym i wody, zostają usunięte z ustroju.
Cały proces prowadzi do silnej alkalizacji moczu i zakwaszenia krwi, co z kolei doprowadza do
zaburzenia gospodarki elektrolitowej organizmu. Z tego względu znaczenie Diuramidu zmalało.
Acetamid stosuje się dziś w jaskrze (obniża ciśnienie śródgałkowe), a także jako lek pomocniczy w
leczeniu padaczki.
Hydrochlorothiazidum
(synonim: Esidrex)
H
Cl
N
N
H
H
2
N
SO
2
S
1,1-ditlenek-6-chloro-3,4-dihydro-2 H-7-sulfamoilo-1,2,4-benzotiadiazyny
O
O
Lek hamuje resorpcję zwrotną chlorku sodu w korowym odcinku pętli wstępującej oraz w
cewce krętej bliższej i dalszej. Jest to środek o średnio-silnym działaniu moczopędnym. Posiada także
działanie miolityczne na naczynia krwionośne (Esidrex stymuluje tworzenie prostaglandyny PGE
2
,
która rozszerza naczynia krwionośne). Usunięcie grupy -SO
2
NH
2
prowadzi do zaniku działania
moczopędnego, ale nie wpływa na właściwości miolityczne leku.
Hydrochlortiazyd jest stosowany jak inne leki z tej grupy, tj. w obrzękach spowodowanych
chorobą serca, wątroby, itd.
ad. b.
pochodne o-chlorobenzenosulfonamidu:
Clopamidum
(synonim: Clopamid, Brinaldix)
3
O
H
3
C
C NH N
H
3
C
SO
2
NH
2
4-chloro-N-(cis-2`,6`-dimetylopiperydyno)-3-sulfamoilobenzamid
Cl
Punktem uchwytu działania tego leku jest odcinek korowy pętli nefronu. Hamuje on tam
resorpcję zwrotną sodu. Clopamid powoduje wzmożoną diurezę, obniża ciśnienie krwi, działa szybko
i długotrwale (nawet do 24 godzin). Jest on stosowany w chorobie nadciśnieniowej i obrzękach
różnego typu. Preparaty złożone:
BRINERDIX
- Clopamid, Rezerpina i DH-ergokrystyna;
VISKALDIX
- Clopamid i Pindololum;
Xipamidum
(synonim: Aquaphor)
O
H
3
C
C NH
HO
H
3
C
SO
2
NH
2
4-chloro-5-sulfamoilo-salicyloilo-2,6-ksylidyna
Cl
Łagodnie działający środek diuretyczny. Jest stosowany w lekkim i umiarkowanym
nadciśnieniu tętniczym i w obrzękach różnego pochodzenia.
ad. c.
pochodne kwasu chlorosulfamoiloantranilowego:
Furosemidum
(synonim: Lasix)
COOH
O
CH
2
NH
SO
2
NH
2
kwas 4-chloro-N-furfurylo-5-sulfamoilo-antranilowy
Cl
4
Furosemid jest najczęściej stosowanym saluretykiem. Jego działanie wiąże się z hamowaniem
resorpcji sodu w części rdzeniowej pętli Henlego. Ulega on metabolizmowi do kwasu 4-chloro-5-
sulfamoilo-antranilowego, który również wykazuje działanie diuretyczne. Lek rozpuszcza się w wodzie i
w 70 % wchłania się z pokarmem. Podany dożylnie działa natychmiast. Jego cechą negatywną jest
to, że usuwa z organizmu jony potasowe. Furosemid stosuje się w niewydolności lewokomorowej, w
obrzękach płuc, mózgu, w ostrej niewydolności nerek oraz w nadciśnieniu tętniczym.
SYNTEZA FUROSEMIDU
COOH
COOH
Cl
+
ClSO
3
H
Cl
o
C
SO
2
Cl
Cl
Cl
+
NH
3
COOH
Cl
SO
2
NH
2
Cl
+
furfuryloamina
COOH
NH CH
2
O
SO
2
NH
2
Cl
5
150
[ Pobierz całość w formacie PDF ]

  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • emaginacja.xlx.pl

    •