Układ krwionośny naczynia, Anatomia do druku

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
2012-04-18
Podstawową czynnością układu krążenia jest
zapewnienie przepływu krwi w naczyniach.
Układ krążenia jest niezbędny do zapewnienia
następujących funkcji:
•
transportowanie tlenu i substratów odżywczych
do tkanek;
•
usuwanie dwutlenku węgla i produktów
przemiany materii ze wszystkich tkanek
organizmu;
•
regulacja temperatury organizmu poprzez skórną
regulację przepływu krwi;
•
udział w reakcjach odpornościowych organizmu -
transport przeciwciał, leukocytów do miejsca
infekcji;
•
transport hormonów;
Układ krwionośny-naczynia
Układ krążenia
wiadomości podstawowe
•
Układ krążenia krwi składa się z naczyń
krwionośnych (tętnic, żył, naczyń
włosowatych) i serca.
}
W układzie krążenia wyróżnia
się dwa niezależne od siebie
obiegi krwi:
}
Krwiobieg duży
(obwodowy)
dostarczający tlen i środki
odżywcze wszystkim tkankom i
narządom ustroju oraz
}
Krwiobieg mały
(płucny)
dostarczający do płuc krew żylną
i po dokonaniu w płucach
wymiany gazowej
doprowadzający do serca krew
tętniczą
•
Tętnice są naczyniami, którymi płynie
krew z serca na obwód, do wszystkich
części ciała, natomiast żyłami krew
powraca z obwodu ponownie do serca
.
Naczynia krwionośne
Istnieją trzy typy naczyń krwionośnych w tym układzie:
1.Tętnice i tętniczki
- w ich świetle transportowana jest krew od
serca do tkanek ciała (krew utlenowana) bądź płuc (krew
odtlenowana).
}
Ich ściany zbudowane są od wewnątrz z nabłonka, który jest
jednowarstwowy płaski, następnie otoczone są mięśniami
gładkimi i włóknem elastycznym, a na zewnątrz wyściela je
tkanka łączna sprężysta dzięki której mogą ulegać znacznym
odkształceniom odczuwanym jako puls.
}
Tętnice są grube i elastyczne, ponieważ muszą wytrzymać
wysokie ciśnienie krwi, która jest wypompowywana z dużą
mocą z serca.
1
2012-04-18
•
Rysunek "a" przedstawia schemat
budowy tętnic.
Zbudowane są one z
trzech warstw:
- wewnętrznej zbudowanej z
śródbłonka, warstwy włókien
kolagenowych i włókien sprężystych.
- środkowej utworzonej z mięśni
gładkich i włókien sprężystych o
układzie okrężnym.
- zewnetrznej (PRZYDANKI)
zbudowanej z tk. łacznej wiotkiej z
licznymi włóknami kolagenowymi i
sprężystymi ułożonymi podłużnie.
2
. Żyły
- ciśnienie w nich powoli spada aby osiągnąć
wartość ok 4 mm Hg w okolicach serca. Dzieje się tak,
ponieważ mimo uwarstwionej budowy żył (podobnie
jak u tętnic) nie są one tak elastyczne i umięśnione.
Zatem aby zapobiec cofaniu się odtlenowanej krwi
płynącej z tkanek do serca, żyły posiadają dodatkowo
w swych strukturach półksiężycowate zastawki.
Rysunek "b" przedstawia budowę żył,
które tak jak i tętnice zbudowane są z
trzech warstw, róznica miedzy nimi
polega tylko na zawartości włókien
sprężystych
i kolagenowych oraz w grubości warstwy mięśniówki.
Jak łatwo sie domyślić żyły zawieraja mniejsza
ilość tkanki sprężystej i mięśniówki
- przez co ich ściany są cienkie i wiotkie.
W świetle żył występują zastawki żylne
(rys. c)uniemożliwjające cofanie się krwi
3.Naczynia włosowate
zbudowane z samego
nabłonka powstają z rozgałęzienia coraz
cieńszych tętniczek, po czym łącząc się
przekształcają się w żyłki. Ich bardzo
skomplikowana sieć oraz cieniutkie ściany
umożliwiają wymianę wszystkich substancji
między krwią a płynem tkankowym - a w
konsekwencji doprowadzanie tego, co
potrzebne i odprowadzanie tego, co zbędne i
szkodliwe z każdej komórki ciała.
•
Kapilary inaczej zwane naczyniami włosowatymi
zbudowane są ze śródbłonka leżącego na błonie
podstawnej i komórkach przydanki, które wykazują
zdolności: kurczliwe i fagocytozujące. Funkcja tych
naczyń jest umożliwienie zajścia wymiany substancji
chemicznych między krwią a tkankami.
Wymiana substancji między krwią a płynem
tkankowym zachodzi na
zasadzie filtracji
płynu przez
pory w ścianach kapilar oraz na
dyfuzji substancji
w
poprzek komórek śródbłonka.
}
Tętnice łączą się ze sobą
rozgałęzieniami, które mogą należeć do
jednego naczynia lub do kilku naczyń
}
Zespolenia tętnicze
zapewniają stały
dopływ krwi do ważnych życiowo
narządów
}
Oprócz takiego stałego zabezpieczenia
mogą – w przypadku trwałego
uszkodzenia – powstawać nowe drogi
dopływu omijające uszkodzone miejsce
–
krążenie oboczne
}
Tętnice nie wytwarzające zespoleń z
innymi nazywa się
tętnicami
końcowymi
}
Zespolenia istnieją również w układzie
żylnym, jest to szczególnie widoczne w
żyłach skórnych
}
W niektórych narządach istnieją
tętnice
i żyły zaporowe
okresowo zamykające
się lub otwierające
Układ krążenia
krążenie oboczne
2
2012-04-18
Układ krążenia
zespolenia tętniczo - żylne
UKŁAD NACZYNIOWY
}
Układ naczyniowy możemy podzielić na krwiobieg duży
i mały, zwany też krwiobiegiem płucnym
•
Wyróżnia się dwa układy (krążenia) przepływu krwi w
organizmie: duży i mały (płucny).
•
W dużym układzie krążenia krew utlenowana (bogata
w tlen) wypływa z lewej komory serca do tętnic, a
następnie przechodząc przez sieć naczyń włosowatych
we wszystkich narządach ciała, powraca jako krew
nieutlenowana (uboga w tlen) do prawego przedsionka
serca.
•
W małym układzie krążenia krew nieutlenowana
wypompowywana jest z prawej komory do tętnic
płucnych, rozgałęzia się w sieć naczyń włosowatych w
płucach i powraca żyłami płucnymi, jako krew
utlenowana, do lewego przedsionka serca.
•
Zasadniczy przepływ krwi
przebiega wg schematu:
tętnica – naczynia włosowate
– żyła
.
•
Istnieje możliwość ominięcia
sieci kapilar przez
zespolenie
tętniczo – żylne
•
Zespolenie takie łączy
przedwłosowatą tętniczkę z
zawłosowatą żyłką
•
Zespolenie występuje pod
postacią pojedynczego
naczynia, z urządzeniem
zaciskowym na części tętniczej
lub kłębka naczyniowego
(nos,
narządy płciowe, paznokcie)
•
Krwiobieg mały
rozpoczyna się w
prawej
komorze pniem płucnym
, który po zatoczeniu
łuku dzieli się na
dwie tętnice płucne prawą i
lewą
, prowadzące krew do płuc w celu jej
utlenowania (jest to krążenie czynnościowe). Po
przejściu przez sieć naczyń włosowatych płuc i
utlenowaniu odprowadzana jest
czterema żyłami
płucnymi do lewego przedsionka
, gdzie kończy
się krwiobieg mały.
Układ krążenia
aorta
}
Z lewej komory serca wychodzi
tętnica główna
(aorta)
. Aorta
jest największym naczyniem
tętniczym człowieka.
}
Tuż za zastawką aorta nieco cię
rozszerza tworząc
opuszkę aorty
}
Aortę dzielimy na trzy części:
}
Aortę wstępującą
od której
odchodzą
tętnice wieńcowe
}
Łuk aorty
}
Aortę zstępującą
zbiegającą
wzdłuż kręgosłupa w dół jako:
◦
Aorta piersiowa
◦
Aorta brzuszna
3
2012-04-18
•
Zataczając łuk nad lewym
oskrzelem i lewą tętnicą płucną
aorta biegnie ku kręgosłupowi na
wysokości IV żebra zaczynając
schodzić w dół
Układ krążenia
łuk aorty
Układ krążenia
aorta piersiowa
•
Aorta piersiowa rozciąga się od
końca łuku aorty (IV Th) do
przejścia przez przeponę (XII Th)
•
Leżąc na tylnej ścianie klatki
piersiowej aorta wygina się
zgodnie z wygięciami kręgosłupa
•
Od aorty piersiowej odchodzą:
•
Cienkie gałęzie oskrzelowe
•
10 par
tętnic międzyżebrowych
tylnych
•
Od
łuku aorty
kolejno odchodzą:
•
Pień ramienno – głowowy
na
stronę prawą, z którego
powstaną
tętnica
podobojczykowa prawa
i
tętnica
szyjna wspólna prawa
•
Tętnica szyjna wspólna lewa
•
•
Unaczyniające przełyk tętnice
przełykowe
Tętnica podobojczykowa lewa
•
Tętnice sródpiersiowe
•
Aorta brzuszna biegnie po lewej stronie
kręgosłupa od rozworu aorty w przeponie
do wysokości IV L, gdzie dzieli się na dwie
tętnice biodrowe wspólne
prawą i lewą
oraz na nieparzystą
tętnicę krzyżową
pośrodkową
Układ krążenia
aorta brzuszna
Układ krążenia
gałęzie trzewne nieparzyste aorty brzusznej
•
Od aorty brzusznej odchodzą gałęzie
trzewne i ścienne
•
Pień trzewny
(truncus celiacus)
oddaje
ważne gałęzie unaczyniające narządy
jamy brzusznej:
•
Gałęzie trzewne nieparzyste:
–
Pień trzewny
, krótki, ok.. 1 cm
–
Tętnica krezkowa górna
–
Tętnica krezkowa dolna
•
Tętnicę wątrobową wspólną
•
Tętnicę żołądkowo – dwunastniczą
•
Tętnicę żołądkową lewą
•
gałęzie trzewne parzyste:
–
Tętnice nadnerczowe środkowe
–
Tętnice nerkowe
–
Tętnice jajnikowe (
lub
jądrowe)
•
Tętnicę śledzionową
•
Tętnica krezkowa górna unaczynia jelito
czcze i kręte, okrężnicę wstępującą i
poprzeczną
•
Tętnica krezkowa dolna unaczynia
okrężnicę zstępującą, esicę i odbytnicę
•
Gałęzie ścienne aorty brzusznej:
–
Tętnica przeponowa
–
Tętnice lędźwiowe
–
Tętnica krzyżowa pośrodkowa
Układ krążenia
tętnice kończyny
dolnej
•
Aorta brzuszna dzieli się na dwie
tętnice biodrowe wspólne
–
prawą i lewą
Układ krążenia
gałęzie końcowe aorty
•
Kierują się one w bok i ku dołowi
dzieląc na
tętnicę biodrową
wewnętrzną
zaopatrującą
narządy i ściany miednicy małej i
na
tętnicę biodrową zewnętrzną
przechodzącą przez rozstęp
naczyń na udo i po przejściu
skrzyżowania z
więzadłem
pachwinowym
zmienia nazwę
na
tętnicę udową
}
W okolicy końca dalszego kości
udowej tętnica udowa zmienia
nazwę na
tętnica podkolanowa
oddając gałązki do okolicznych
mięśni i stawu kolanowego, a
potem dzieli się na dwie gałęzie:
}
Tętnicę piszczelową przednią
przechodzącą na końcu w
tętnicę
grzbietową stopy
oraz
}
Tętnicę piszczelową tylną
, która
dzieli się na dwie gałęzie końcowe:
}
Tętnicę podeszwową
przyśrodkową
i
tętnicę
podeszwową boczną
•
Od tylnej ściany tętnicy udowej
odchodzi
tętnica głęboka uda
.
Tworzy ona liczne zespolenia z
tętnicą udową
4
2012-04-18
Układ krążenia
tętnice kończyny górnej
}
Tętnica podobojczykowa
lewa
odchodzi od łuku aorty, prawa
zaś od pnia ramienno –
głowowego
}
Jej przedłużeniem jest
tętnica
pachowa
leżąca w dole
pachowym pomiędzy mięśniami:
piersiowym większym i
piersiowym mniejszym
}
Schodząc w dół zmienia nazwę
na
tętnica ramienna
oddając
jedną ważną gałązkę – tętnicę
głęboka ramienia
}
W okolicy zgięcia łokciowego
tętnica ramienna dzieli się na
tętnicę promieniową
i
tętnicę
łokciową
Układ krążenia
unaczynienie stopy
•
Tętnica piszczelowa tylna
dzieli się na tętnicę
podeszwową przyśrodkową
i tętnicę podeszwową
boczną
•
Stopa ma bardzo bogate
unaczynienie, także żylne,z
bardzo licznymi
połączeniami – jakiekolwiek
zaburzenia odpływu krwi
będą natychmiast
manifestować się
obrzękami stóp
•
Tętnica szyjna wspólna
po stronie
prawej odchodzi od pnia ramienno
– głowowego, a po stronie lewej
od łuku aorty leży na powięzi
przykrywającej mięśnie głębokie
szyi i jest częściowo przykryta
mięśniem mostkowo –
obojczykowo – sutkowym
•
Na wysokości chrząstki tarczowej
dzieli się na
tętnicę szyjną
zewnętrzną
unaczyniającą głowę i
na
tętnicę szyjną wewnętrzną
unaczyniającą głównie mózg
•
Miejsce około chrząstki tarczowej
jest wygodnym sposobem
wyczuwania tętna, zwłaszcza w
stanach zagrożenia życia
}
Końcowe gałęzie tętnicy
promieniowej i łokciowej łączą
się ze sobą tworząc dwa
łuki
dłoniowe powierzchowny i
głęboki
}
Od łuku powierzchownego
odchodzą tętnice palcowe
wspólne, które w okolicy
końców kości śródręcza dzielą
się na tętnice palcowe własne
}
Od łuku dłoniowego
głębokiego cztery tętnice
śródręcza grzbietowe
uchodzące do tętnic
palcowych wspólnych
}
W ten sposób łuki dłoniowe
powierzchowny i głęboki są ze
sobą połączone
Układ krążenia
unaczynienie dłoni
Układ krążenia
tętnice szyi
Układ krążenia
tętnice głowy
Układ krążenia
tętnice głowy
•
Tętnica skroniowa
powierzchowna
•
Na wysokości żuchwy tętnica szyjna
zewnętrzna dzieli się na gałęzie
końcowe:
•
Tętnica szczękowa
•
Tętnicę skroniową powierzchowną
oraz
•
Tętnica szyjna zewnętrzna
•
Tętnica twarzowa
•
Tętnicę szczękową
•
Żyła twarzowa wspólna
•
Ważniejsze gałęzie tętnicy szyjnej
zewnętrznej, to:
•
Żyła szyjna wewnętrzna
•
Tętnica tarczowa górna
•
Tętnica szyjna wewnętrzna
•
Tętnica językowa
•
Tętnica szyjna wspólna
•
Tętnica twarzowa
•
Tętnica potyliczna
•
Tętnica uszna tylna
•
Tętnica podoczodołowa
•
Tętnica skroniowa powierzchowna
dzieli się ostatecznie na dwie gałęzie:
tętnice czołową i ciemieniową
•
T. szczękowa oddaje tt. zębodołowe
5
[ Pobierz całość w formacie PDF ]

  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • emaginacja.xlx.pl

    •