UKLAD KRAZENIA, Anatomia

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Układ krwionony człowieka (łac. sistema sanguiferum hominis) układ zamknięty, w którym krew (łac. sanguis) kršży w systemie naczyń krwiononych, a serce (łac. cor) jest pompš wymuszajšcš nieustanny obieg krwi. Układ ten wraz z układem limfatycznym (łac. sistema lyphaticum) tworzš układ kršżenia (łac. sistema circulatorium).Naczynia krwionone (łac. vasa) można podzielić na:* żyły (łac. venae),* tętnice (łac. arteriae) oraz* włosowate naczynia krwionone.Krew wypływa z serca tętnicami, a wraca żyłami. Im dalej od serca tym cinienie krwi (łac. tensio sanguinis) jest mniejsze, a w żyłach nawet bliskie zeru.Cinienie wytwarzane przez pulsowanie serca nie wystarcza do przepchnięcia krwi przez cały krwiobieg z powrotem do serca, zwłaszcza wtedy gdy krew musi przebywać drogę w górę. W trakcie przemieszczania się krwi serce wspomaga pulsowanie tętnic, wyposażonych we własnš mięniówkę. Cofaniu się krwi zapobiegajš natomiast znajdujšce się w żyłach zastawki.Układ krwionony składa się z:* serca pompa zalewowotłoczšca. Posiada własny system dostarczania niezbędnych substancji, tzw. naczynia wieńcowe;* naczyń krwiononych:o tętnice,o żyły,o sieć naczyń włosowatych.Duży krwiobiegKrew (bogata w tlen) wypływa z lewej komory serca przez zastawkę aortalnš do głównej tętnicy ciała, aorty, rozgałęzia się na mniejsze tętnice, dalej na tętniczki, a następnie przechodzi przez sieć naczyń włosowatych (tzw. kapilarnych) we wszystkich narzšdach ciała. Naczynia włosowate przechodzš w drobne żyłki, które przechodzš w żyły większego kalibru i żyłę głównš górnš i dolnš. Krew powracajšca żyłami jest odtlenowana (uboga w tlen) i przechodzi do prawego przedsionka serca, po czym przez zastawkę trójdzielnš wpływa do prawej komory.Mały krwiobiegOdtlenowana krew wypompowywana jest z prawej komory serca przez zastawkę pnia płucnego do pnia płucnego, który rozgałęzia się na dwie tętnice płucne: lewš i prawš. Te w płucach (łac. pulmones) rozgałęziajš się na sieć naczyń włosowatych oplatajšcych pęcherzyki płucne, tam dochodzi do wymiany gazowej. Utlenowana krew powraca żyłami płucnymi (to jedyne żyły, którymi płynie utlenowana krew) do lewego przedsionka serca, a tam przez zastawkę dwudzielnš (mitralnš) krew wpływa do lewej komory serca.Układ wrotny wštrobyUkład składa się z żyły wrotnej (łac. vena portae), a ona z żyły krezkowej górnej (jest to tak zwany układ wrotny żylno-żylny) i ledzionowej (do której dochodzi żyła krezkowa dolna). Zadaniem tego układu jest przekazanie do wštroby (łac. iecur, hepar) pobranych przez układ pokarmowy substancji (od substancji odżywczych po toksyny).Kršżenie płodoweSchemat kršżenia płodu.O kršżeniu płodowym mówimy podczas rozwoju płodu w łonie matki, gdy nie jest ono zdolne do wymiany gazowej poprzez swoje płuca, a produkty metabolizmu muszš być dostarczane bezporednio z organizmu matki.Krew dwoma tętnicami pępkowymi przechodzi z płodu do łożyska. Tam zostaje natlenowana i uzupełniona w produkty metabolizmu. Jednoczenie oddaje zbędne substancje przemiany materii. Następnie krew jednš żyłš pępkowš wraca do płodu i przechodzi przez piercień pępkowy płodu i dšży ku wštrobie gdzie łšczy się z lewš odnogš żyły wrotnej wštroby. Rozchodzi się na dwa strumienie:* przewód żylny* sieć naczyń zatokowych wštrobyOba schodzš się w żyłę głównš dolnš, która biegnie do prawego przedsionka serca. Do prawego przedsionka wpada również krew z żyły głównej górnej (krew z kończyn górnych, szyi, głowy) i zatoki wieńcowej (unaczynienie serca). Wymieszana krew prawego przedsionka obiera dwie następujšce drogi:* Przez otwór owalny (foramen ovale) większa częć wymieszanej krwi prawego przedsionka przechodzi przez otwór owalny do lewego przedsionka, miesza się z krwiš żylnš dopływajšcš żyłami płucnymi z płuc i przez skurcz tego przedsionka dostaje się do lewej komory. Jej skurcz powoduje wyrzut krwi przez tętnicę głównš (aortę) na krwiobieg wielki.* Przez ujcie przedsionkowo-komorowe prawe mniejsza częć krwi przedsionka prawego dostaję się do komory prawej, której skurcz powoduje wyrzut krwi pniem płucnym (truncus pulmonalis), przez tętnice płucne do płuc. Płuca płodu nie wykonujš pracy służšcej wymianie gazowej, która zaczyna się dopiero po porodzie. Stšd w przypadku ukrwienia płuc mowa tylko o unaczynieniu odżywczym narzšdu. Od pnia płucnego odchodzi także przewód tętniczy (przewód Botala, który zarasta po urodzeniu się dziecka), który uchodzi do wklęsłej częci aorty. Krew pochodzšca z prawej komory jest słabiej natlenowana, co w konsekwencji kierowania jej pniem płucnym, następnie przewodem tętniczym do aorty sprawia, iż częci ciała, które zaopatrywane sš przez odnogi aorty odchodzšce od niej poniżej ujcia przewodu tętniczego sš słabiej ukrwione i mniej rozwinięte. Tułów i kończyny dolne sš słabiej rozwinięte od kończyn górnych i głowy.Krew z kršżenia wielkiego wraca poprzez tętnice biodrowe wspólne (a. illiaca communis dextra et sinistra), tętnicami biodrowymi wewnętrznymi (a. iliaca interna dextra et sinistra), tętnicami pępkowymi (aa. umbilicalia) do łożyska.Funkcje* transport:o gazów oddechowych,o substancji odżywczych,o zbędnych produktów przemiany materii,o hormonów,* pełni rolę odpornociowa,* utrzymanie stałej temperatury ciała,* uczestniczy w utrzymaniu stałego pH = 7,35-7,45.Choroby układu krwiononegoChoroby i schorzenia układu krwiononego najczęciej powodujš używki, brak wysiłku fizycznego i wady wrodzone (genetyczne). Często powodujš mierć, najczęciej zwišzanš z martwicš mięnia sercowego. Przykładami chorób układu krwiononego sš:* kardiomiopatia,* choroba niedokrwienna serca,* miażdżyca,* anemia,* hemofilia. [ Pobierz całość w formacie PDF ]

  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • emaginacja.xlx.pl

    •