UKŁAD BEZKOLBOWY - WSTĘP, MILITARIA

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
BroŃ w układzie bezkolbowym (bullpup)
Strona 1 z 3
Wstęp Historia Polskie bullpupy Wybrane konstrukcje Konwersje Bibliografia
Wstęp
Pomimo, iŜ od wynalezienia pierwszej nowoczesnej broni w układzie bez kolby właściwej
minęło niemal dokładnie sto lat, a niemal trzydzieści od chwili wprowadzenia tego typu
karabinów do regularnej słuŜby w wielu państwach świata (francuski karabinek
FA MAS
pokazany po raz pierwszy w 1973 roku, w masowej produkcji od 1979, austriacki karabinek
Steyr
AUG
, którego wytwarzanie zaczęło się w 1978 roku, a pełną zdolność produkcyjną osiągnięto w
1982), to nadal konstrukcja taka uznawana jest za awangardową. Trudności w przyzwyczajeniu
się do kształtu broni spowodowały, Ŝe często wykorzystywana jest w rozmaitych filmach
fantastycznych (na przykład w filmie
Terminator
moŜna zobaczyć karabinek
M82 Valmet
w roli...
broni plazmowej
), jako uzbrojenie futurystycznych oddziałów. Jednak pomimo takiego odbioru,
jeśli przyjrzeć się dokładnie współczesnym armiom, okazuje się, Ŝe karabinki w układzie
bullpup
od dawna stały się standardem i obecnie spotykane są częściej, niŜ starsze, tradycyjne
konstrukcje. Okazuje się, Ŝe jedyną nowoczesną bronią w układzie klasycznym wprowadzoną w
latach 90 do wyposaŜenia wojsk był niemiecki karabinek automatyczny (szturmowy)
G36
,
natomiast wszystkie inne były to modele w układzie bez kolby właściwej.
Elementy składowe broni w układzie bullpup:
a.
a. bezpiecznik (bardzo często połączony z
przełącznikiem rodzaju ognia)
b.
b. otwór wyrzutowy łusek
c.
c. dźwignia zwalniania i gniazdo magazynka
d.
d. magazynek
e.
e. chwyt pistoletowy (połączony z bardzo
duŜą osłoną spustu)
f.
f. celownik (w tym przypadku
kolimatorowy)
g.
g. rękojeść napinania
h.
h. tłumik płomienia
i.
i. spust (element mechanizmu spustowego)
j.
j. pas nośny
Cechy charakterystyczne
Cechą charakterystyczną broni zaprojektowanej w takim układzie konstrukcyjnym określanym
jako
bezkolbowy
,
bez kolby właściwiej
lub po prostu angielską nazwą
bullpup
jest
przesunięcie mechanizmu spustowego (na powyŜszym rysunku oznaczonym literą
i
) wraz z
2009-10-21
BroŃ w układzie bezkolbowym (bullpup)
Strona 2 z 3
chwytem pistoletowym (
e
) przed magazynek
(
d
) oraz kolba stanowiąca równocześnie
obudowę komory zamkowej. Dzięki takiemu
rozwiązaniu karabin cechuje duŜa zwartość
budowy oraz znacznie mniejsza długość
całkowita w porównaniu z bronią w układzie
klasycznym, posiadającą dokładnie taką samą
długość lufy.
Łatwo moŜna to dostrzec przyglądając się
rysunkowi po prawej stronie. Przedstawia on
broń w układzie klasycznym karabinek
AKM
(na dole), który został przerobiony za pomocą
amerykańskiego zestawu do konwersji
AKU
94
(powyŜej) na konstrukcję bez kolby właściwej. Na rysunku zaznaczono długość lufy broni,
która nie uległa zmianie.
Wady i zalety broni w układzie bez kolby właściwej
Krótszy karabinek ma równieŜ inne
zalety
: jest o wiele bardziej poręczniejszy w przypadku walki
w ograniczonych pomieszczeniach i znacznie wygodniejszy dla Ŝołnierzy transportowanych
transporterami opancerzonymi i bojowymi wozami piechoty, śmigłowcami czy desantowani z
samolotów. MoŜna go łatwiej ukryć w działaniach specjalnych. Mniej przeszkadza w
wykonywaniu podstawowych zadań Ŝołnierzom obsługującym cięŜsze uzbrojenie kierowcom,
artylerzystom, mechanikom etc. Zwykle ma mniejszą masę, długość całkowitą oraz lepsze
połoŜenie środka cięŜkości zatem znacznie ma większą manewrowość ruchową szybciej
moŜna przemieszczać broń na róŜne cele i łatwiejsze jest złoŜenie się do strzału. We wszystkich
karabinach w układzie bezkolbowym punkt oparcia broni o ramię strzelca leŜy na osi lufy, co
wpływa na ograniczenie podrzutu broni, a tym samym na poprawę jej celności.
Konstrukcja taka jednak posiada i swoje
wady
, są nimi: zwiększone oddziaływanie odrzutu,
huku towarzyszącego wystrzałowi oraz gazów prochowych na strzelającego, którego ramię i
twarz znajdują się bardzo blisko komory nabojowej. NaraŜa się przy tym wzrok i układ
oddechowy na szkodliwe działanie resztek
gazów prochowych, wydostających się przez
otwór wyrzutowy łusek. MoŜe to
spowodować, na przykład, pogorszenie
warunków celowania. Innym problemem jest
wymiana magazynka w pozycji leŜącej.
Pamiętać trzeba równieŜ o konieczności
wprowadzenia przestawnego wyrzutnika i
otworu wyrzutowego dla strzelców
leworęcznych (od 15 do 20% męŜczyzn), inaczej nie mogliby
oni w ogóle korzystać z broni w takim układzie bez obawy
zranienia twarzy przez wyrzucane łuski. Do tej pory oprócz
tradycyjnego otworu wyrzutowego wprowadzono dwa
interesujące rozwiązania, które miały ominąć ten problem.
Pierwsze z nich, zastosowane między innymi w beligijskim
pistolecie maszynowym
FN P90
oraz rosyjskim karabinku
studyjnym
TKB022PM
, to okno wyrzutowe znajdujące się u
dołu broni. Drugi zastosowany do tej pory jedynie w
karabinku
FN F2000
to specjalny kanał ekstrakcyjny
biegnący równolegle do osi lufy, do którego usuwane są łuski. Następnie są wypychane przez
okno wylotowe w przedniej części broni.
2009-10-21
BroŃ w układzie bezkolbowym (bullpup)
Strona 3 z 3
Konstrukcje w układzie bezkolbowym
W ciągu ostatnich trzydziestu lat powstało wiele konstrukcji broni strzeleckiej w układzie bez
kolby właściwej począwszy od karabinków automatycznych (od których ewolucja niejako się
zaczęła) poprzez pistolety maszynowe, karabiny wyborowe, lekkie karabiny maszynowe aŜ do
karabinków specjalnych (strzelb śrutowych) zarówno powtarzalnych (typu
pumpaction
,
popularnie określanych jako
pompki
) jak i samopowtarzalnych.
Oprócz broni zaprojektowanej i tworzonej od podstaw, do uŜytku wprowadzono rozmaite
przeróbki tradycyjnych konstrukcji na układ bezkolbowy. Na przykład, wymieniony wcześniej
zestaw konwersji
AKU94
, przeróbkę karabinu wyborowego
SWD
SWU (OC03)
czy
SWUA
(OC03AC)
, strzelby
Mossberg M500
M500 Bullpup
.
Pochodzenie nazwy
Etymologia nazwy angielskiej nie jest dokładniej znana (dosłownie to skrót od
bulldog puppy
, czyli
szczeniak bulldoga), rzeczownik
bull
uŜywany był w języku angielskim do opisywania rzeczy
krótszych, mniejszych, grubszych czy bardziej zwartych niŜ oryginalny projekt (na przykład
bulldog
,
bullfinch
,
bullet
).
Historia broni w układzie bezkolbowym >>
(C) REMOV 2002-2005
2009-10-21
[ Pobierz całość w formacie PDF ]

  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • emaginacja.xlx.pl

    •